Armoede: doet de gemeente genoeg?

De armoede neemt razendsnel toe en dreigt een epidemie te worden die corona doet verbleken. Hart heeft enkele suggesties om lokaal voor verlichting te zorgen.

Gisteren vroegen lokale politici van PvdA en GroenLinks via de media het kabinet om nou onderhand eens wat te doen. Het zijn van die acties die sympathiek zijn en tegelijkertijd geen recht doen aan de positie van lokale politici. Kamerleden van de genoemde partijen behoren dit soort oproepen te doen. De lokalen moeten vooral bezien wat er binnen de eigen gemeente kan.

Bijzonder ernstig

Die focus is nodig, want de situatie is bijzonder ernstig. Dat blijkt onder meer uit een gesprek dat Hart deze week had met een ambtenaar van een gemeente in de regio. ‘De collega’s die hulp bieden bij geldproblemen kregen in juli evenveel mailtjes en telefoontjes als in heel 2021.’

Meierijstad heeft een goed armoedebeleid. Toen eerder de SP vroeg om toch vooral alle adviezen van het NIBUD over te nemen, bleek dat de gemeente al die tips allang zelf had bedacht en uitgevoerd.

De voorwaarden voor bijzondere bijstand zijn schappelijk, voor mensen met een laag inkomen is er een goedkope collectieve ziektekostenverzekering, hulpverlenende instanties worden snel ingeschakeld en de gemeente zelf zorgt voor informatie, advies, schuldregeling, budgethulp, budgetbeheer en regelt als het nodig is bewindvoering.

Door het ijs

Al die hulp kan niet voorkomen dat er steeds meer huishoudens en individuele inwoners momenteel door het ijs dreigen te zakken. Alleen de afgelopen dagen al ontving Hart diverse berichten van inwoners die geconfronteerd worden met een verdubbeling van het energievoorschot. En dan is er, overigens ook door de gestegen energiekosten, nog de forse stijging van alle andere uitgaven.

Hart stelt het college vandaag vragen. Die gaan onder meer of er enig zicht is op de ernst van de lokale situatie. Verder wil Hart weten of er nieuwe vormen van hulp of beleid worden overwogen. De fractie heeft zelf wel een idee: maak bijzondere bijstand en vrijstellingen mogelijk voor een grotere groep dan nu het geval is.

Waar de fractie zich verder zorgen over maakt zijn de mensen die bij de gemeente niet in beeld zijn. Zelfs bij de toeslagenaffaire lukte het onze gemeente vanwege privacywetgeving lange tijd niet om getroffen gezinnen op te sporen.

Risicogroepen

Hoe onterecht ook: wie arm is, houdt dat vaak het liefst stil. Een gang naar het gemeentehuis, zelfs als dat laagdrempelig per mail of telefoon kan, valt velen zwaar. En dan zijn er nog de mensen die niet weten dat ze recht hebben op hulp.

Dan preventie. In 2016 al vroeg Hart aandacht voor groepen die het risico lopen arm te worden. Dat zijn bijvoorbeeld mensen die gaan scheiden. Voor ruim 25% van die mensen is de scheiding het voorportaal voor een flinke inkomensdaling. ‘Zorg ervoor dat scheidingsadvocaten hun klanten verwijzen naar de gemeente’, adviseerde Hart toen.

Tussenpersonen

In ’s-Hertogenbosch gebeurt het, hoorde Hart afgelopen week. Zoals ze daar ook via ‘tussenpersonen’ andere risicogroepen tijdig proberen te vinden: zelfstandigen zonder personeel, mensen die ontslagen worden, mensen die binnenkort met pensioen gaan, mensen die aanstaand ouder worden en jongeren die binnenkort 18 worden. Al die mensen lopen, zeker nu, een bovengemiddeld risico om in geldnood te komen.

Dan hebben we het nog niet gehad over al die mensen waarvoor preventie niet meer helpt. Mensen dus die aan het einde van hun loon of uitkering steeds meer maand overhouden. Die nu al moeten kiezen tussen het betalen van de huur of de elektriciteit. Die mensen moeten op zijn minst weten waar ze nu recht op hebben.

Rekentool

Hart weet dat er bij gemeente, welzijnswerk en diverse particuliere organisaties hulp aanwezig is. Maar Hart weet ook dat het onderwerp zo gevoelig ligt, dat er misschien een online rekentool moet komen – dat je daar anoniem allerlei gegevens kunt inkloppen en dan kunt lezen waar je allemaal recht op hebt. Hart kwam die bij sommige gemeenten tegen en vond die niet op de site van Meierijstad.

Tot slot een boodschap aan de lezers die zelf in de financiële shit zitten of iemand kennen in zo’n troosteloze situatie: bel, mail of bezoek de gemeente. Hoe erg u of uw buurman er ook voorstaan, de begripvolle ambtenaren staan nergens van te kijken. Bel 14 0413 of kijk hier.