vrijdag
22 nov
Een motie van Gemeentebelang om bewoners in de discussie over de kiosk buitenspel te zetten, kreeg afgelopen donderdag gelukkig geen meerderheid.
Het is elke keer maar afwachten waar fractievoorzitter Peter Verkuijlen nou weer mee komt, als het om de Rooise kiosk gaat. Elk nieuw betoog is in tegenspraak met het vorige.
Wethouder Jan van Burgsteden (openbare ruimte, VVD) herinnerde de raad er tijdens de laatste raadsvergadering van het jaar aan hoe Verkuijlen tijdens een eerdere commissievergadering voor wat betreft de kiosk niets van invloed van inwoners wilde weten. ‘De heer Verkuijlen zei toen dat we het maar aan deskundigen moesten overlaten.’
Zeggenschap
Een maand of anderhalf geleden opperde de Rooise volksvertegenwoordiger iets heel anders. In een motie schreef hij dat de meeste inwoners van Sint-Oedenrode denken dat de meeste inwoners de huidige kiosk willen laten staan. Die ronduit onhandige redenering was toen de aanloop naar een voorstel dat de kiosk moet blijven. De deskundigen waren ineens aan de kant geschoven.
Dat niet alleen. Gemeentebelang nam ook afstand van de inwoners die via een peiling lieten weten dat ze van de kiosk af willen. Ook negeerde hij met zijn nieuwe visie de petitie die in het dorp is gehouden. De organisatoren noemen zich ‘Behoud Kiosk’, maar hun petitie gaat niet verder dan een pleidooi voor een ‘verkenning’. Dat is wijs, want zo respecteren ze ook andersdenkenden. In tegenstelling tot Gemeentebelang.
In gesprek
Eerst moesten deskundigen volgens die partij de knoop doorhakken. Toen moest de kiosk blijven staan. En afgelopen donderdag nam Gemeentebelang alweer een andere afslag: de gemeenteraad moet erover besluiten.
[tekst gaat verder onder de foto]
Peter Verkuijlen afgelopen donderdag tijdens zijn pleidooi om niet de inwoners, maar de gemeenteraad het laatste woord te geven over de kiosk.
De motie werd, onder meer vanwege respect voor de invloed van inwoners en dus voor de ondertekenaars van de petitie, weggestemd. Een motie van Hart kreeg trouwens ook weinig bijval: de partij stelde voor dat voor- en tegenstanders van wat voor optie dan ook met elkaar in gesprek gaan.
Compromissen
Dat voorstel past in de visie van Hart op invloed en zeggenschap van inwoners. Te vaak praten inwoners met de gemeente, als het aan Hart ligt praten ze wat vaker met elkaar.
Het idee is dat de inwoners er binnen enkele kaders, zoals over wat het mag kosten, samen uitkomen. De aanpak zorgt ervoor dat deelnemers ervaren dat ze zich moeten verplaatsen in andermans meningen en dat ze eventueel compromissen moeten sluiten.
Meer daarover in het kader onderaan dit artikel.
Kijk op de kiosk
College en gemeenteraad willen er niets van weten. Ze denken dat deelnemers van de door de gemeente georganiseerde week ‘Kijk op de kiosk’ elkaar vast tegenkomen en van gedachten wisselen. ‘Die motie is overbodig’, hoorde indienster Mirjam van Esch van de wethouder en diverse partijen. Waarop ze de motie zuchtend introk.
Maar er is ook goed nieuws: via stemmingen kunnen bewoners punten geven aan het behoud van de kiosk, alle bedachte nieuwe kunstwerken en aan een Markt zonder oude of nieuw kiosk.
Door het verdelen van punten over de diverse keuzen gaat de stemming verder dan een bot ja of nee. Ze geven ook aan wat volgens hen de op één na beste keuze is. En de op twee na beste – en zo verder. Jammer dat Van Burgsteden dat niet eerder uitlegde. Het had veel rumoer voorkomen.
Burgerparticipatie volgens Hart
Het voorstel van Hart om inwoners van Sint-Oedenrode met elkaar te laten overleggen over de kiosk vloeit voort uit de visie van de partij op het gebied van invloed en zeggenschap van inwoners.
Hieronder wat die visie inhoudt en hoe het werkt.
Waarom het misgaat
Inspraak zorgt steevast voor de problemen. De belangrijkste oorzaken, zo ervoer Hart de afgelopen jaren:
1. Inwoners zijn het met elkaar oneens en dus blijven er na besluitvorming door de gemeente altijd mokkende mensen over;
2. Standpunten passen vaak niet bij de (financiële) mogelijkheden, verordeningen, wetten of het al vastgestelde beleid van de gemeente;
3. Nadat de inspraak is gevoerd, nemen college of raad een besluit – feitelijk is die inspraak dus niks meer dan een advies.
Hoe het anders kan
Hart ontwikkelde een eigen aanpak, vastgelegd in het door de partij uitgegeven boek Draagvlakte. Die methode werkt zo:
1. De gemeenteraad neemt niet aan het slot van een inspraakprocedure een besluit, maar juist aan het begin. Zo weten alle deelnemers waar ze aan toe zijn. Dat besluit gaat over kaders die als een paal boven water staan. Zoals: behoud, aanpassing, afbraak of vervanging van de kiosk mag maximaal € 110.000 kosten.
2. De gemeente doet haar stinkende best om iedereen de gelegenheid te geven om mee te praten. Door uitnodigend te zijn, bereikt de gemeente ook anderen dan de zogeheten usual suspects.
3. De gemeente organiseert bijeenkomsten en zorgt voor koffie, thee, flipovers, notulisten en gespreksleiders. Die gespreksleiders zorgen ervoor dat ook de mensen aan bod komen die wat minder bedreven zijn in vergaderen of spreken in het openbaar.
4. De gemeente geeft de deelnemers informatie en doet dat neutraal. Het betekent dat de gemeente bijvoorbeeld uitlegt wat een bedachte wens kost en niet zegt wat ze daarvan vindt.
5. Deelnemers krijgen de opdracht om (al overleggend, tegemoetkomend, compromissen sluitend of van mening veranderend) draagvlak te vinden voor een gezamenlijk standpunt. Als dat onverhoopt niet lukt, wordt in het uiterste geval gekozen voor een stemming. Of geven de deelnemers de beslissingsbevoegdheid terug aan college of raad.
6. College en/of gemeenteraad stemmen formeel in met het uiteindelijk besluit, tenminste als het past bij de in stap 1 gestelde kaders.
De voordelen
1. De wettelijke geregelde zeggenschap van college en/of raad blijft bestaan en doet geen afbreuk aan die van inwoners. Vanuit de gemeente komen de kaders en inwoners blijven al daar met hun besluiten binnen;
2. Waar inwoners eerst slechts invloed hadden, krijgen ze nu zeggenschap;
3. Vanwege die zeggenschap krijgen en voelen inwoners verantwoordelijkheid;
4. Deelnemers zijn al overleggend bezig met het behoud en het versterken van de democratie.
Het nadeel
Het duurt ogenschijnlijk wat langer dan bij de traditionele vorm van inspraak en besluitvorming. Maar democratie duurt nu eenmaal langer dan dictatuur. Overigens winnen we de extra tijd naar verwachting terug omdat de kans op bezwaarprocedures afneemt.
