Gemeenten kiezen er in toenemende mate voor vastgoed te verkopen. Het is een vraag die zomaar ook in Meierijstad voorbij kan komen.
De rekenkamercommissie, een club die in opdracht van de gemeenteraad onderzoekt hoe gemeentelijk beleid in de praktijk uitpakt, heeft het zogeheten maatschappelijk vastgoed onder de loep genomen. Dat zijn gebouwen die de gemeente in bezit heeft en die worden gebruikt voor onder meer onderwijs, welzijn, sport, kunst en cultuur. Meierijstad heeft er 110 en die staan samen voor € 105 miljoen in de boeken.
Argwaan
Professor Ingrid Janssen, ingehuurd door de rekenkamer, hield afgelopen donderdag een boeiend betoog over hoe gemeenten in Nederland met al die gebouwen omgaan. Toen ze ambtenaren van Meierijstad het hemd van het lijf vroeg over dit onderwerp, was er enige argwaan. ‘We zijn pas net begonnen als nieuwe gemeente’, hoorde ze. Maar de ambtenarij en het College hoeven niet onzeker te zijn: we hebben informatie over de kosten en het beheer van de gebouwen volgens Janssen goed op orde.
Wat niet wegneemt dat het beter kan. Zo adviseerde de professor om meer informatie te verzamelen over de relatie tussen kosten en opbrengsten van een gebouw. Sportclubs krijgen bijvoorbeeld subsidie en sluizen een deel van dat geld vaak terug naar de gemeente in de vorm van huur van accommodaties. Het is verstandig om dit complexe spel van subsidies, huren, afschrijvingen en informatie over bezettingsgraden in beeld te brengen. Ook zou er een integraal vastgoedplan gemaakt moeten worden, waarin staat hoe gebouwen bijdragen leveren aan gemeentelijke doelen.
Professionalisering
Janssen vertelde hoe andere gemeenten dat doen en dat er ook voor die lokale overheden nog een wereld te winnen is. ‘Professionalisering gaat in stappen. Het begint met een goed beheer op het gebied van onder meer onderhoud en exploitatie. Daarna komt sturen op financiële risico’s . Stap 3 is dat je goed analyseert wat niet alleen de kosten en opbrengsten zijn van gebouwen, maar ook hoe ze bijdragen aan bepaalde functies. Stap 4 is dat je als gemeente je vastgoed strategisch inzet. Zo ver is nog geen enkele gemeente in Nederland.’
Kan zijn, maar uit onderzoek van Janssen blijkt wel dat gemeenten steeds vaker besluiten alleen een kernvoorraad in eigen bezit te houden. Gebouwen voor zaken als bijvoorbeeld kinderopvang, zorg, wonen en verhuur aan kantoren worden in toenemende mate verkocht. Tijdens de presentatie ging het daar niet over. Het neemt niet weg dat het een idee is om nadrukkelijk onder de loep te nemen.
Het rapport van de rekenkamercommissie is nog niet gepubliceerd. De PowerPoint van de presentatie wel. Zie hieronder.