Dit stukje is voor alle politici en andere inwoners die denken dat regionale samenwerkingsverbanden ondemocratisch zijn. Lees hoe het echt zit. En hoe je als klein lokaal partijtje uit Meierijstad invloed uitoefent in tien andere gemeenten.
‘We leggen het Peter nog één keer uit’ wilde Hart-gemeenteraadslid Laurens van Voorst boven dit stukje zetten. Daarmee doelt hij op fractievoorzitter Peter Verkuijlen van Gemeentebelang die tijdens raads- en raadscommissievergaderingen nogal eens moppert over het vermeende ondemocratische karakter van Regio Noordoost-Brabant (RNOB).
De raadsfractie zag af van die wel erg uitdagende kop. Wat blijft is een oproep aan criticasters als Verkuijlen om zich te verdiepen in hoe de regionale samenwerking is georganiseerd. En hoe geweldig de ‘Verenigde voorbereidende bijeenkomst’, gisteravond in Oss, voor raadsleden was.
Pharma en food
Gemeenten werken op regionale niveau samen. Dat is goed, want zo zorgen ze ervoor dat gemeenten bijvoorbeeld niet met elkaar concurreren als het om het lokken van bedrijven gaat. ‘Als wij nou pharma doen en jullie food’, zegt tijdens zo’n regionaal overleg een wethouder van Oss dan tegen die van Meierijstad. Ander voorbeeld: ‘Zullen we de stroom van Oekraïense vluchtelingen eerlijk verdelen?’
Er bestaat niet zoiets als een raad van volksvertegenwoordigers op regionaal niveau. Waarmee zo’n RNOB al snel ondemocratisch lijkt. Lijkt. Want alles wat daar door de wethouders en burgemeesters wordt bekokstoofd voldoet aan de regels van de democratie. Lees vooral verder.
Zo gaat het doorgaans over zaken die tot de uitvoerende bevoegdheden van lokale burgemeester en wethouders behoren. Of die bestuurders daarover praten met eigen ambtenaren, met vertegenwoordigers van organisaties, met ingehuurde bureaus of met collega-bestuurders van andere gemeenten doet er niet toe.
Want uiteindelijk is de lokale wethouder verantwoordelijk voor wat hij op het eigen gemeentehuis, op bezoek bij de voetbalclub of in een vergaderkamer van de RNOB afsprak.
Stemmetje
Dan zijn er nog de besluiten die wél tot de bevoegdheden van de gemeenteraad horen. Het gaat dan bijvoorbeeld over de strategische plannen, begrotingen en jaarrekeningen van de RNOB, de GGD, de Veiligheidsregio of – minder spannend – het regionale archief. Die plannen worden door de afzonderlijke gemeenteraden goedgekeurd, afgekeurd of gewijzigd. Hartstikke democratisch.
De raadsleden van Hart horen nu het stemmetje van Verkuijlen. Die zegt dan zoiets als ‘Als Meierijstad iets wil veranderen en de andere tien gemeenten niet, dan zit je met de gebakken peren. Dan moeten we slikken’.
Regionale vergadering
Daar is wat op gevonden, Peter: de regionale voorbereidende vergadering, die gisteren voor de tweede keer werd gehouden. Raadsleden uit de hele regio komen dan samen en buigen zich over de stukken waar de raden beslissingsbevoegd over zijn. En nee, ze nemen geen besluiten.
[tekst gaat verder onder de foto]
De voorbereidende avond, gisteren in Oss.
Ze dienen wel wijzigingsvoorstellen of suggesties in. Als die tijdens die avond een meerderheid krijgen, neemt het bestuur van de RNOB en de Veiligheidsregio ze over. Om ze vervolgens ter besluitvorming voor te leggen aan de afzonderlijke gemeenteraden. Dat u of Peter niet denkt dat we gisteravond besluiten namen. Dat blijft lokaal.
Hart diende gisteren twee voorstellen in. Eén voorstel gaat over dat de gemeenteraden de kans moeten krijgen om bij crises niet langer aan de zijlijn te staan. In plaats daarvan krijgen ze de kans om, bijvoorbeeld bij de keuze voor een locatie voor asielzoekers, wensen en bedenkingen in te dienen. Een ander voorstel gaat over het tegengaan van nieuwe XXL-logistiek.
Lokaal partijtje
De voorstellen kregen meerderheden van respectievelijk 81 en 88 procent. Het gevolg is dat ze een plek krijgen in de regionale conceptplannen voor de komende jaren. Behalve de gemeenteraad waar Hart bij hoort, krijgen ook de tien andere gemeenten ze voorgelegd.
En zo kun je als klein lokaal partijtje, actief in slechts één gemeenteraad, de discussie en besluitvorming beïnvloeden in heel Noordoost-Brabant.
Wat je ook kunt doen: op basis van gebrek aan kennis besluiten dat RNOB en Veiligheidsregio niet transparant en democratisch zijn, de stukken daarover niet lezen, lokale informatieve bijeenkomsten niet bijwonen en ook nog eens wegblijven bij boeiende bijeenkomsten zoals gisteren in Oss.
Bij de foto: Eén van de voorstellen van Hart werd mede ingediend door diverse fracties uit Meierijstad en Maashorst. Raadsleden van die partijen wilden na het succes graag samen op de foto. De dames en heren zijn van lokale partijen en van CDA, PvdA/GroenLinks en SP.