donderdag
21 nov
De gemeente Meierijstad komt vanaf 2026 in het rood. Hoe komt dat? En is dat erg? Hier de antwoorden op die twee vragen.
Na een wat magere start in 2017 gaat het de gemeente Meierijstad financieel gezien al jaren voor de wind. Die magere start kwam omdat zowel fusiegemeenten Veghel als Sint-Oedenrode er hondsberoerd voor stonden. De Schijndelse reserves sleepten Meierijstad door de eerste jaren heen en daarna namen de enorme schulden op aangekochte Veghelse industriegrond rap af.
De vette jaren zijn voorbij. Voor 2025 wordt gerekend op een positief resultaat, in bedrijfstermen winst genoemd, van € 283.000. Voor wie dat veel vindt: het is minder dan 0,1 % van de € 302,3 miljoen die er binnenkomt bij de gemeente. We spelen ongeveer quitte.
Vanaf 2026 is Leiden in last. Dan duikt Meierijstad naar verwachting bijna € 7,4 miljoen in het rood. Ook in 2027 en 2028 komt de gemeente vergelijkbare bedragen tekort. Als we incidentele inkomsten en uitgaven buiten beschouwing laten, komt er jaarlijks 3% minder binnen dan eruit gaat.
Waarom komen we in het rood?
Hoewel er mogelijk best wat bezuinigingen zijn te vinden, komt dat gat niet omdat de gemeente met geld smijt. Qua investeringen is Meierijstad niet ruimhartiger dan de afgelopen jaren en toen hielden we met zijn allen jaarlijks miljoenen over. De oorzaak zit in de daling van inkomsten.
De rijksoverheid stopt met het automatisch compenseren van kostenstijgingen en blijft ondertussen wel doodleuk eisen dat de gemeente aan haar wettelijke taken blijft voldoen. Die bezuiniging door het Rijk hakt er in, want de rijksbijdragen zijn momenteel goed voor ruim 68 % van de inkomsten van de gemeente.
De belastingen en leges die lokale inwoners en ondernemers moeten betalen zijn nog geen 16% van de inkomsten. En hoewel het vast niet zo voelt: Meierijstad heft lage belastingen. De belastingdruk is onze gemeente maar liefst 14% lager dan gemiddeld in Nederland. Het gaat daarbij om ozb, rioolheffing en reinigingsheffing.
Is het erg als we tekort komen?
Is het erg als we vanaf 2026 geld tekort komen? Hart vindt het vooral spijtig, maar niet persé erg.
Allereerst hebben we de afgelopen jaren fors gespaard en dat deden we juist om een soort van oorlogskas te creëren. Om reserves op te bouwen waarmee we in magere jaren de dienstverlening aan inwoners kunnen handhaven.
Maar het moet niet te lang duren. Meierijstad heeft op dit moment een slordige € 70 miljoen opgepot en vanaf 2026 gaat daar jaarlijks tussen de € 7 en € 8 miljoen vanaf. Het betekent dat we over acht tot tien jaar platzak zijn.
Hart bedacht jaren geleden al de slogan ‘Liever in het rood dan mensen in nood’. De partij neemt een voorbeeld aan Stadskanaal dat al vele jaren geld tekort komt. College en gemeenteraad daar vertikken het sinds een paar jaar om te bezuinigen. ‘Dan maar een artikel 12 gemeente’, besloten ze daar. Oftewel: dan maar een gemeente die de begroting niet meer sluitend kan maken en onder toezicht wordt gesteld van het Rijk.
Dat Hart roodstaan niet heel erg vindt, betekent niet dat de partij gemakzuchtig met geld smijt. We accepteren een tekort als dat komt om dat we niet kunnen of willen beknibbelen op sociale zaken.
De fractie is sowieso kritisch op nieuwe investeringen die tientallen jarenlang drukken op de gemeentebegroting. Zo vindt de partij drie openbare zwembaden meer dan genoeg. Zeker omdat er vanuit de meeste Meierijstadse dorpen geen behoefte aan dat bad is.
Het buitenbad in Veghel moet het hebben zwemmers uit Veghel en haar kerkdorpen, Bernheze en Maashorst.
Over dat zwembad gaat het morgenavond tijdens een beeldvormende avond. Die wordt gehouden in het bestuurscentrum in Sint-Oedenrode, begint om 19.30 uur en is ook thuis online te volgen.
Dit is de eerste aflevering van een tweeluik over de begroting 2025. Over enkele dagen gaat het tweede en laatste deel over de nieuwe investeringen die het college bedacht.
