vrijdag
22 nov
Meierijstad staat er veel slechter voor dan het positief resultaat van ruim € 4 miljoen doet vermoeden. Zo is er volgens het College ‘nauwelijks ruimte om structurele lasten op te vangen’.
Op het eerste gezicht biedt de jaarrekening een vrolijk beeld. In 2017 spiegelde wethouder Jan Goijaarts (Financiën, CDA) nog een bescheiden verlies voor, maar uiteindelijk blijkt er sprake te zijn van een positief resultaat van € 4,6 miljoen.
Meetgegevens
Hart bladerde meteen naar pagina 62 van de jaarrekening, want daar vonden we de boekhoudkundige meetgegevens waarmee we kunnen vaststellen hoe goed de gemeente het écht doet.
Waarbij we steevast die percentages en andere cijfers vergelijken met die van de laatste jaarrekening van de toenmalige gemeente Schijndel – zo kunnen we zien of die gemeente er financieel gezien wat mee opschoot om te fuseren met Sint-Oedenrode en Veghel.
Schijndel
Die vergelijking is niet alleen ingegeven door het feit dat Hart nu eenmaal in Schijndel is geboren. We doen het ook omdat Schijndel er van de drie gemeenten het best voor stond. Dus als de vergelijking met de huidige gemeente positief uitvalt voor Meierijstad, dan kunnen we vaststellen dat we er allemaal op vooruit zijn gegaan.
Helaas. Hoewel Meierijstad elk jaar weer wat mooiere cijfers presenteert, kunnen we nog niet tippen aan het Schijndel van weleer. Lees maar.
Exploitatieruimte
Stel vast hoeveel geld er structureel binnenkomt en wat er structureel wordt uitgegeven. Het verschil tussen die twee is de exploitatieruimte. Dat wordt uitgedrukt in een percentage. Hoe hoger dat percentage, hoe beter. Schijndel was vlak voor de fusie de enige gemeente van de drie met een positief percentage: 6.
De exploitatieruimte is nu 1%. Het College erkent dat er ‘nauwelijks structurele ruimte is om tekorten of extra lasten binnen de huidige begroting op te vangen’. Die vaststelling wordt gedaan op het moment dat nog wat dure plannen worden gepresenteerd, zoals die met betrekking tot de zwembaden van Veghel en Sint-Oedenrode.
Netto schuldquote
De netto schuldquote gaat over de relatie tussen schulden en eigen middelen. Hoe lager het percentage, hoe beter. Op dit moment is de schuldquote 72% en dat is weer wat beter dan in 2017 (81,6%), maar nog altijd beroerder dan destijds in Schijndel (63%). Veghel had vlak voor de fusie trouwens de op een na hoogste schuldquote van Nederland: 134,3%.
Belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit geeft inzicht in hoe de belastingdruk in de gemeente zich verhoudt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. De capaciteit is nu 95% en dat betekent dat de lokale belastingen hier 5% onder het landelijk gemiddelde liggen. Het percentage is trouwens vergelijkbaar met Schijndel destijds en beter dan de twee andere gemeenten voor de fusie.
Solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsratio laat zien hoe goed een gemeente aan haar schulden kan voldoen. Hoe hoger het percentage, hoe beter. Weer was Schijndel voor de fusie het beste jongetje van het klasje van drie: 33%. Het goede nieuws is dat de ratio van Meierijstad 36% is. Prima.
Grondexploitatie
De grondexploitatie was de molensteen om de nek van Veghel en daarmee, in ieder geval bij de start van die gemeente, ook van Meierijstad. Voor de grondexploitatie geldt: hoe lager het percentage hoe beter het is. In Schijndel, een gemeente die nooit lefgozerig projectontwikkelaar speelde, was het percentage 9. In ‘Rooi’ was het maar liefst 26%. Veghel: 171,3%. Ja, echt: 171,3%.
Aan het einde van 2018 was het volgens de jaarrekening 70%. Wie blij vaststelt dat het stukken beter gaat dan in die voormalige gemeente, moet het enthousiasme temperen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten stelt dat gemeenten moeten proberen onder 10% te blijven. Daarboven is de grondexploitatie van een gemeente volgens die vereniging ‘kwetsbaar’. In dat geval mag die van Meierijstad dus extreem zorgwekkend worden genoemd.
Dit schreven we een jaar geleden over de jaarrekening van 2017 trouwens ook al. Toen was het percentage 5% hoger. We kruipen dus heel, heel langzaam de goede kant op.
Weerstandscapaciteit
Een gemeente kan zomaar worden geconfronteerd met tegenvallers. Het geld dat dan voor die onvoorziene dingen beschikbaar is, wordt de weerstandscapaciteit genoemd. Meierijstad heeft daarvoor € 6,9 miljoen beschikbaar.
Dat lijkt mooier dan het is. Want eigenlijk ligt er maar ruim twee ton echt op de plank. Dat geld is gereserveerd voor ‘onvoorzien’. De rest van het bedrag bestaat alleen virtueel: het is geld dat in de vorm van belastingverhogingen bij inwoners kan worden binnen geharkt. Maar dan moet de gemeenteraad daar wel mee instemmen.
Hieronder de jaarrekening.
