Riolen worden de komende jaren in Nederland massaal vervangen. De rioolheffing gaat daardoor door het dak. Maar wie moet wat betalen?
Het zat eraan te komen. In de jaren ’50 en ’60 werden in Nederland enorm veel riolen aangelegd en de levensduur van die buizen zit er ongeveer op. De vervanging is duur en dus zien zowat alle gemeenten in het land zich gedwongen om de rioolheffing fors te verhogen, in Meierijstad met zo’n 20%.
WOZ-waarde
Op dit moment is de heffing gekoppeld aan de WOZ-waarde van een woning en daar is behoorlijk wat op af te dingen. Zou het waterverbruik bijvoorbeeld niet veel eerlijker zijn? Iemand met een kleine woning kan in de praktijk meer water door het riool spoelen dan iemand met een vrijstaande villa.
Het college denkt na over mogelijkheden om de kosten eerlijker te verdelen. Tijdens de beeldvormende avond van afgelopen donderdag vertelde een deskundige van adviesbureau Arcadis dat die zoektocht niet zal leiden tot een subliem systeem: ‘Er zijn heel veel opties en elke optie heeft behalve voordelen ook nadelen.’
Wat in ieder geval blijft is de afspraak dat de inkomsten van de rioolheffing alle kosten dekken. De gemeente mag er geen geld aan overhouden en hoeft er ook geen cent bij te leggen. Verder blijft de heffing een solidariteitsheffing: de bijdrage van een huishouden zijn niet voor de eigen aansluiting, maar wordt ook gebruikt om een dorp verderop het riool vernieuwen.
Waterverbruik
Voor 2025 blijft de heffing nog gebaseerd op de WOZ-waarde, maar vanaf 2026 kan de verdeling ingrijpend anders worden. Hart verwacht dat de raad dan kiest voor een bedrag dat is gebaseerd op waterverbruik. ‘De vervuiler betaalt’, heet dat.
De gevolgen kunnen groot zijn. Zuinige huishoudens zijn mogelijk spekkoper, maar de man van Arcadis rekende voor dat met name grote ondernemingen hier en daar wel drie keer zo veel gaan betalen.
Wat betreft de nadelen van deze aanpak: bewoners in het buitengebied worden mogelijk verleid om zelf water op te pompen. Dat kan vanwege de grondwaterstand onwenselijk zijn. En nu we het toch over het buitengebied hebben: bewoners zonder aansluiting op het riool betalen gewoon de heffing en dat is vanwege de al genoemde solidariteit.
Korting voor afkoppelen omstreden
Arcadis zette in opdracht van de gemeente Meierijstad een enquête uit over de gewenste systematiek. Er blijkt groot draagvlak voor een heffing op basis van waterverbruik. Ook is er enthousiasme voor een korting voor huishoudens die hun regenpijp afkoppelen van het riool.
Het is de vraag of die korting er komt. Tijdens de beeldvormende avond werd gewezen op inwoners die helemaal niet kunnen afkoppelen. Dat geldt bijvoorbeeld voor bewoners van hoogbouw of huurders – die hebben toestemming nodig van de huurbaas.