Met het besparen op energie gaat Meierijstad haar ambities niet waarmaken. Er moet duurzaam energie worden opgewekt. De eerste 50 hectare vol zonnepanelen komen er binnenkort aan. Het tweede en laatste deel van ‘De zonnepanelen komen nu wel erg dichtbij’.
Eerst die windturbines. Dat veel mensen er niet enthousiast over zijn, weten we in deze gemeente. De plaatsing van vier van die molens bij Veghel leidde tot protesten uit Eerde. De Eerdenaren klagen onder meer over horizonvervuiling.
Waar het tijdens de debatten minder over ging: leveren die molens wel genoeg op? Nee. Het is de reden dat de eigenaren van ‘Veghel win(d)t’ subsidie van het Rijk krijgen. Dat geld is bedoeld om het gebrek aan wind en dus aan elektriciteit financieel te compenseren.
Windmolens op zee doen het wel goed. Maar om te voorkomen dat de hele Noordzee vol met die palen komt te staan, wil het kabinet dat daar alleen stroom wordt opgewekt voor de zware industrie. In Meierijstad hebben we daar dus weinig tot niets aan. Bij de regionale plannen gaat het voor Meierijstad, behalve ‘Veghel win(d)t’, om nog eens vier molens. Dat kunnen er nog minder worden, als de gemeente besluit om meer zonnepanelen te plaatsen. Of het worden er meer als we minder panelen willen.
Coalitie: 35 windturbines
Meierijstad zou het aandeel volgens regionale verplichtingen kunnen laten bij die vier. Maar bij de start van de gemeente heeft de coalitie (CDA, VVD, PvdA en de partijen die nu Hier en Lokaal heten) besloten dat er meer moet gebeuren. De gemeente moet volgens die plannen in 2050 energieneutraal zijn. Hart heeft daar trouwens mee ingestemd.
Om dat voor elkaar te krijgen zouden er geen vier, maar 35 windturbines moeten worden geplaatst. Er zijn maar weinig plaatsen in Meierijstad waar dat kan. De bebouwde kommen van de dertien dorpen vallen af en dat geldt ook voor de zogeheten invliegroutes van de vliegvelden Volkel en Eindhoven. En dan is er nog een reeks andere taboe-plaatsen, zoals waar hoogspanningsleidingen staan en waar gasleidingen liggen.
Uiteindelijk blijven er volgens een rapport dat het College liet maken vier gebieden over: het bos Het Lijnt langs de Zuid-Willemsvaart/N279, het Wijboschbroek langs de Zuid-Willemsvaart/N279, de Rooise heide/Schijndelse heide ten westen van de Schijndelseweg en de Schijndelse heide ten oosten van de Schijndelseweg. Sinds die locaties bekend werden, roerden wonderlijk genoeg alleen de inwoners van Wijbosch zich. Die hebben ernstige bezwaren tegen de bedachte smalle strook aan de Zuid-Willemsvaart en de N279. Het zou het bos te veel aantasten.
De vier locaties zijn nog slechts zoekgebieden. Het College wil dat de gemeente die gebieden nader onder de loep neemt en eind dit jaar tot een definitieve keuze komt. De gemeenteraad neemt tegen die tijd pas een besluit, zo stelt het College voor.
139 of 914 hectare vol zonnepanelen?
Om in 2050 energieneutraal te zijn, moet er ook nog eens voor maar liefst 914 hectare grond vol zonnepanelen gelegd moeten worden. Dat oppervlakte wordt meer als er minder windturbines komen en minder als dat er juist meer worden.
Die grote hoeveelheid volgt niet uit de verplichting die Meierijstad met de regio aangegaan is. Dan zouden we het bij 139 hectare kunnen houden. Ook hier geldt dat het de eigen keuze van Meierijstad is om meer te doen dan nu verplicht is. Waarbij het voor de hand ligt om eerst platte daken van met name bedrijfshallen vol te leggen. Geen idee hoe groot dat oppervlak is. D66 vroeg het ooit aan het College, maar niemand die het daar wist.
Net als bij de windturbines heeft de gemeente ook voor zonnepanelen zoekgebieden bepaald. De keuze is reuze, want er zijn veel meer gebieden geschikt voor zonnepanelen dan voor windmolens. Behalve bebouwde kommen vallen alleen de beschermde beekdalen af. Bossen komen formeel in aanmerking, maar de kans is klein dat bijvoorbeeld het Wijboschbroek wordt gekozen. Bossen vallen in het rapport van het College in de categorie ‘Nee, tenzij’.
Strenge voorwaarden
De gebieden die overblijven zijn trouwens nog altijd onzeker. Want er worden per locatie en per plan steeds afwegingen gemaakt. Levert het belang van de energieopwekking op locatie a bijvoorbeeld wel op tegen de aantasting van het betreffende terrein? Verder zijn er elf ontwerpprincipes vastgesteld. Zo wil het College geen lukraak verspreide panelen op een weide en gaat de voorkeur uit naar een aaneengesloten groep van die dingen.
Het voert te ver om alle voorwaarden en beperkingen hier uiteen te zetten, feit is dat het College belooft streng te zijn. ‘Ons buitengebied is mooi en dat willen we graag zo houden’, is te lezen in het rapport. Verder wordt gestreefd naar handige combinaties. Dan graast er bijvoorbeeld kleinvee onder de panelen. Of de panelen vormen een dak boven de teelt van fruit, zoals een teler in Olland gaat doen.
Het College wil verder de tijd nemen. Niet meteen lukraak vergunningen uitdelen om die dingen te plaatsen, maar eerst ervaring opdoen met een redelijk te behappen hoeveelheid van 50 hectare. Zo kan de gemeente bezien hoe het uitpakt op die relatief kleine schaal, er kan ook worden gehoopt op innovaties. Dat de panelen alsmaar beter worden en dat er daardoor misschien minder nodig zijn. Maar die 50 hectares gaan er dus wel komen. Tenminste als de raad akkoord gaat. Vanaf 1 maart kunnen mensen of bedrijven zich al melden bij de gemeente.
Wat heeft u te vertellen?
De plannen zijn ingrijpend. En dus is het zaak dat de inwoners worden betrokken. Dat geldt voor de korte termijn vooral voor de zonnepanelen, aangezien daarmee de meeste haast wordt gemaakt. Het College beschouwt de plaatsing van die panelen in het buitengebied echter min of meer als een gewoon initiatief. Dat betekent dat de persoon of organisatie die ze wil plaatsen, in gesprek gaat met de omgeving. Daarna volgt een aanvraag bij de gemeente en dat leidt dan mogelijk tot een wijziging van het bestemmingsplan en een vergunning. Een extra goedkeuring door uw volksvertegenwoordigers, de zogeheten verklaring van geen bezwaar, wil het College zelfs negeren. Dat mag als de gemeenteraad daarmee instemt.
Er is trouwens wel een klankbordgroep met twintig leden die zich over de verdere uitrol van plannen buigt. Die groep is samengesteld door het College en bestaat uit geïnteresseerde bewoners en afgevaardigden van belangenorganisaties. Het is niet bekend wat de klankbordgroep van de plannen vindt. ‘De input is waar mogelijk meegenomen’, schrijft het College aan de gemeenteraad.
Tot slot
Samengevat komt het er dus op neer dat Meierijstad formeel verplicht is om nog vier windturbines te bouwen en 130 hectare aan zonnepanelen. En dat de gemeenteraad zelf heeft besloten dat het 35 windturbines en 914 hectare panelen worden. Met de zonnepanelen wordt binnenkort al een begin gemaakt, voor de turbines komt er eerst een vervolgonderzoek. De inspraak van bewoners is, als het aan het College ligt, niet groter dan bij andere bouwprojecten. Behalve dan dat er een klankbordgroep van twintig mensen over de schouders van de gemeente meekijkt.
Een belangrijke stap wordt op 6 februari gezet. Dan neemt de gemeenteraad een besluit over de aanpak die het College bedacht. Voorafgaand daaraan is er een debat. Dat heeft komende donderdag plaats in het bestuurscentrum van Sint-Oedenrode. Dan hoort u ook wat Hart van de plannen en de voorgestelde aanpak vindt. Aanvang van de vergadering is 19.30 uur.
Het eerste deel van ‘Zonnepanelen komen nu wel heel dichtbij’ vindt u hier.
Hieronder het raadsvoorstel en het rapport dat daarbij hoort. Wie meer wil weten over duurzaamheid in Meierijstad, leest hier ons dossier daarover.