vrijdag
22 nov
En wéér is het te doen in de buurt van Weieven, het buurtschap dat zo ongeveer het centrum is van de industriële veehouderij van Meierijstad. Achter de blinkende voordeur van de agrifood heerst vogelgriep.
Bij drie pluimveebedrijven in onze gemeente zijn bijna 132.000 kippen gedood. Of, in het omfloerste jargon van beleidsmakers en -uitvoerders: geruimd. De gemeente heeft hierin formeel geen rol.
Hart waardeert het dat burgemeester Kees van Rooij ondanks dat onlangs contact opnam met de getroffen ondernemers. Die zullen vast erg aangeslagen zijn. Het is voor de mensen die zoiets meemaken bijzonder traumatisch, las Hart in de regionale kranten. Hart leeft met hen mee.
165 mensen
Het neemt niet weg dat de gemeente wel degelijk een verantwoordelijkheid heeft. Het was immers de gemeente die goedkeuring gaf aan de vestiging van de stallen met alleen, in het in de buurt gelegen Weieven, al in totaal een kwart miljoen kuikens.
En dat is een gebied waar volgens gemeentelijke vergunningen ook nog eens 90.000 varkens mogen ‘wonen’. Plus 6.500 koeien, 800 geiten en schapen en 5.500 konijnen.
En o ja, er wonen daar ook 165 mensen.
[Tekst gaat verder onder kaart van het gebied waar het vervoersverbod geldt]
Je moet er niet denken dat er daar ook nog eens een megastal met 18.000 varkens bij was gekomen, zoals het College twee jaar geleden nog wilde. Overigens ligt Weieven in het getroffen gebied, maar staan de geruimde stallen een kilometer ot twee verderop.
Nederland is het meest vee-dichte land ter wereld. Er worden jaarlijks zo’n 96 miljoen kippen gedood. Het zijn dieren die tijdens hun leven het daglicht niet zien, waaronder slachtkuikens die enkele weken na hun geboorte hun eigen gewicht niet meer kunnen dragen. De dieren lijden.
Van dier op mens
De uitbraak van vogelgriep is het zoveelste incident dat het gevolg is van te veel dieren bij elkaar. Net als COVID-19, de ziekte van Lyme, Q-koorts, ebola, Mexicaanse (varkens)griep, toxoplasmose en salmonellose is het een zoönose – een infectieziekte die van dier op mens kan overgaan.
Dat ons lands sinds een jaar zo goed als op slot zit met alle gevolgen van dien (eenzame en gestreste jongeren, radeloze ondernemers en hun medewerkers): het is het gevolg van een zoönose. En toegegeven: de kans dat vogelgriep overspringt van dier op mens is relatief klein.
Bot vangen
Het neemt niet weg dat Hart zich kan voorstellen dat de mensen zoals de bewoners van buurtschap Weieven het inmiddels helemaal gehad hebben met de gezondheidsrisico’s. Hart sprak de bewoners enkele weken geleden online en was onder de indruk van de bezorgdheid en de boosheid.
De fractie heeft trouwens ook contact met een inwoner van het buitengebied van Veghel die ernstige gezondheidsproblemen ondervindt sinds de forse uitbreiding van een pluimveebedrijf, vijftig meter verderop. Hij vangt overal bot: bewijs maar eens dat je klachten aan de luchtwegen het gevolg zijn van die kippenstal.
Overigens begrijpt Hart dat de knop niet resoluut om kan. De bedrijfsvoering met massa’s dieren op een kluitje is veroorzaakt doordat de hele samenleving dat in het verleden de gewoonste zaak van de wereld vond.
Hulp en tijd
Agrariërs moeten in de gelegenheid worden gesteld zich aan te passen aan de nieuwe mores. Lucht, bodem en water moeten schoner en gezonder en dat kan alleen als de boeren daar hulp en tijd voor krijgen.
Het is de reden dat Hart niet staat te juichen om geurnormen drastisch te verlagen, zoals de fractie van Hier wil: met onredelijk forse eisen jagen we ondernemers over de kling. Die normen mogen omlaag, maar alles op zijn tijd.
Daar komt nog eens bij dat in de meeste gevallen het probleem niet zit in de geur die een bedrijf veroorzaakt, maar in de optelsom van veel bedrijven op een klein oppervlakte.
Maar hoe we het ook wenden of keren: van ‘vee-steden’ zoals Weieven bij Nijnsel moeten we af. Voor de dieren, de natuur en de volksgezondheid.
