Aanpak huiselijk geweld faalt

De aanpak van huiselijk geweld faalt. Zelfs na melding bij autoriteiten gaat het in zeven van de tien gevallen gewoon door.

Gemeenten van de regio Noordoost-Brabant, waaronder Meierijstad, deden mee aan een onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut naar huiselijk geweld en de aanpak daarvan. Het leidde tot een regionaal koersplan. Hart las het en sloeg steil achterover.

Slachtoffer

Bij zeven op de tien huishoudens waar huiselijk geweld voorkomt, lukt het niet om het te stoppen – ook niet als politie, hulpverleners en andere professionals er over de vloer kwamen. Daarnaast gaf één op de vier 16- tot 18-jarigen in 2022 aan in de twaalf maanden daarvoor slachtoffer te zijn geweest van huiselijk geweld. En nog eens één op de acht in diezelfde leeftijdscategorie was in die periode slachtoffer van fysiek seksueel geweld.

Bron: Koersplan ‘Veilig in afhankelijkheidsrelaties’

Het is slechts een greep uit de cijfers van de regionale Werkgroep ‘Veilig in afhankelijkheidsrelaties’ over de aanpak in 2023 tot en met 2028 in onze regio. De naam refereert aan relaties waarbij iemand op een ongezonde manier afhankelijk is van een ander, zeg maar onderdrukt wordt. Hart vindt dat de werkgroep beter ‘Aanpak huiselijk geweld’ had kunnen heten. Een stuk duidelijker. Sowieso is er geen veiligheid in een relatie waarbij een partner wordt onderdrukt.

Wegkijken

Het is misschien tekenend voor de manier waarop huiselijk geweld tot nu toe is aangepakt. De afgelopen jaren lukte het ondanks ingrijpen van hulpverleners of anderen slechts in 30% van de gevallen het geweld te stoppen.

In het rapport is ook te lezen dat het in de periode 2009-2013 (geen idee waarom juist die jaren zijn onderzocht) nog erger was. Na melding bij Veilig Thuis was het zogeheten partnergeweld in die tijd anderhalf jaar later in geen enkel geval (!) gestopt. Dus iemand, bijvoorbeeld het slachtoffer, verzamelt alle moed om bij Veilig Thuis aan te kloppen en het meppen gaat vervolgens ‘gewoon’ door.

‘We mogen nooit meer wegkijken, maar moeten veel succesvoller worden in het terugdringen en stoppen van geweld in afhankelijkheidsrelaties’, staat er bijna schuldbewust in het koersplan. De schrijvers nemen de aanbevelingen van het Verwey-Jonker Instituut over en voegen er een reeks eigen voornemens aan toe.

Vergezichten

Die toevoegingen zijn nodig, want met alle respect voor het gerenommeerde instituut: het lijstje ‘Wat werkt’ is voor de hand liggend en abstract. Met adviezen als ‘Gezamenlijke focus op veiligheid’ en ‘Focus op het kind’ kan Hart niet zo heel veel. En kunnen de slachtoffers vast nog minder.

De regionale werkgroep, waarvan de Meierijstadse wethouder Menno Roozendaal (Jeugd, PvdA/GroenLinks) één van de opdrachtgevers is, geeft meer handen en voeten aan de vergezichten van Verwey-Jonker.

Maar ook hier is er verbazing bij Hart. Neem het besluit om elk gezin één vast gezicht te geven binnen de club professionals. Hart wist niet beter of een jaar of vijf geleden was het motto ‘één gezin, één plan, één regisseur’ al omarmd.

Prioriteit

Net zo vanzelfsprekend vindt Hart het, blijkbaar nieuwe, plan om de directe veiligheid prioriteit te geven. Als dat is geregeld, richten de hulpverleners zich op het wegnemen van de risico’s op nieuw geweld. Stap drie is ervoor zorgen dat het sowieso niet meer gebeurt. Daarbij hoort het zoeken van de oorzaken en daar wat aan doen.

‘Door continue aandacht voor veiligheid tijdens het gehele traject, blijft deze verzekerd en wordt geweld gestopt’, vat de werkgroep de voorgestelde aanpak samen. Er is niets tegenin te brengen. Wat Hart betreft resteert slechts de vraag: ‘Is dit écht nieuw beleid? Op welke rare manier werd tot op heden dan met huiselijk geweld omgegaan door professionals?’

Hart heeft meer zorgen. Zo gaat het plan over de aanpak van geweld en over preventie, maar de partij leest niets over het opsporen van geweld. Hoe komen politie, hulpverleners of gemeente erachter dát er ergens geweld is? En wat kunnen we doen om geweld eerder of vaker op te merken?

Hart denkt dat die autoriteiten daarvoor alerte burgers nodig hebben. Hier lees je hoe je huiselijk geweld herkent.