Noord-Brabant is het Beieren van Nederland. Dat hoorden we gisteren in Den Bosch tijdens het boeiende jaarcongres van de Vereniging Brabantse Gemeenten. Een congres met een bescheiden Meierijstads tintje.
Dat Meierijstads tintje was niet zozeer te danken aan de vertegenwoordiging vanuit onze gemeente (één wethouder, drie raadsleden en één raadscommissielid – samen goed voor een vertegenwoordiging vanuit College, VVD, Gemeentebelangen en ‘Hart voor Schijndel’). Het komt vooral doordat de Meierijstadse raadsgriffier werd gekozen tot lid van het dagelijks bestuur van de vereniging. Proficiat, Etienne Franken.
Boeiende wereld
Dat Brabant voor Nederland is wat Beieren voor Duitsland is, leerden we van electoraal geograaf Josse de Voogd. We wisten tot gisteren niet eens dat het beroep bestaat. Maar boeiend is dat vak zeker. De Voogd legde uit hoe onder het stemgedrag van Nederlanders een boeiende wereld schuilgaat die van doen heeft met onder meer lokale en regionale historie, bodemgesteldheid en ligging.
En, heel leuk, dat het stemgedrag te zien is aan de straten waar de kiezers wonen: in GroenLinks-wijken staan bakfietsen voor de deur en klimt de blauwe regen tegen de afgezaagde regenpijp en als u veel betegelde voortuinen ziet met rolluiken – geheid dat daar PVV wordt gestemd. Aldus De Voogd.
Miskend
Over de Brabanders wist de geograaf te melden dat onze provincie eeuwenlang erg arm was en dat dit ertoe heeft geleid dat de Brabanders zich tot op de dag van vandaag nogal miskend voelen. Verder zijn wij Brabanders relatief gezien nogal conservatief en rechts ingesteld, al schuiven we langzaamaan wat op naar het midden. Ziedaar de vergelijking met Beieren, waar de mensen net als de Brabanders, trouwens ook eigentijds zijn. ‘Laptop und lederhosen’, dat is Beieren.
Overigens betekent het wonderlijk genoeg niet dat Brabanders een bovengemiddelde neiging hebben om rechts te stemmen. Wij, Brabanders, kunnen ons heel linksig druk maken over een betere positie van de mensen ‘aan de onderkant’ en er tegelijkertijd behoorlijk conservatieve ideeën op na houden. ‘Er bestaat geen partij die dit allebei biedt en dus shoppen de kiezers’, aldus De Voogd. Voeg daaraan toe het Brabantse wantrouwen tegenover de overheid en u snapt dat wij in deze provincie bevattelijk zijn voor protestpartijen, zoals PVV, 50Plus en SP. Het verklaart volgens De Voogd ook de populariteit van lokale partijen.
Over het logische succes van die lokale partijen sprak ook Wim Voermans, een van de auteurs van ‘Gemeente in de genen’. Zijn mede-auteur Geerten Waling bezocht op uitnodiging van ‘Hart’ afgelopen april Schijndel. We publiceerden er al over.
Ongemakkelijk
Wij van ‘Hart’ voelen ons wat ongemakkelijk bij de verklaring van de opkomst van lokale partijen. Want ja, we zijn ook lokaal. Maar anders dan veel lokale partijen, is ons handelen gebaseerd op een stevig, inhoudelijk fundament. Dat gaat over vertrouwen in inwoners die best zeggenschap, verantwoordelijkheid en taken kunnen overnemen van de gemeente. En het gaat over een overheid die er vooral moet zijn voor mensen die zich zonder die overheid niet staande kunnen houden.
Als iemand dat Brabants, Beiers of wat dan ook wil noemen – wij vinden het best.