zondag
22 dec
Wie ooit in een zaaltje zat waar de gemeente een plan presenteerde, weet hoe het er soms aan toegaat. ‘Moeten er dan eerst doden vallen?’ bijt een boze burger een ambtenaar of wethouder toe. ‘Want als dat kruispunt niet snel wordt aangepast, dan gaat dat geheid gebeuren!’
De relatie gemeente en inwoners is soms moeizaam. Wat eigenlijk raar is: de gemeente is immers van ons allemaal en dus zouden we ons daar enorm betrokken bij moeten voelen. In werkelijkheid lijkt er vooral sprake van vijandigheid. Dat kan anders en beter, vindt Hart.
Omgekeerde besluitvorming
We bedachten daarvoor het idee van de omgekeerde besluitvorming. Daarbij geeft de gemeenteraad randvoorwaarden aan de dames en heren die mee willen beslissen. Die participerende burgers en ondernemers gaan onder leiding van een onafhankelijk procesbegeleider met elkaar debatteren en samen een plan maken.
Waar mensen op de ouderwetse manier van inspraak standpunten verkondigen en de gemeente uiteindelijk knopen doorhakt, gaan ze nu met elkaar in debat. Belangen worden verdedigd, er wordt geluisterd naar wat anderen willen en er worden compromissen gesloten. Of er worden al brainstormend samen compleet nieuwe dingen bedacht.
Zeggenschap
Het uiteindelijke plan moet binnen de vooraf gestelde voorwaarden passen. Ambtenaren brengen kennis in, precies zoals die deskundigen dat nu doen bij de wethouders en de gemeenteraad. Met deze aanpak wordt inspraak daadwerkelijk invloed en wordt die invloed ook nog eens zeggenschap.
Ook krijgen de deelnemers verantwoordelijkheid – zij hakken samen knopen door en niet de gemeente. Hart ziet in deze omgekeerde besluitvorming een manier om de lokale democratie te versterken, we brengen politieke besluitvorming de dorpen, wijken en buurten in. De deelnemers ontdekken dat hun mening niet zaligmakend is en dat er draagvlak moet worden gecreëerd voor een te nemen besluit. Precies zoals dat bij vergaderingen van de gemeenteraad ook gebeurt.
Wijbosch en Keldonk
Het kan van pas komen bij de discussie over het opwekken van duurzame energie. Bewoners van met name Wijbosch en Keldonk lopen te hoop tegen de mogelijke plaatsing van windturbines of zonnepanelen in hun omgeving. Bij de omgekeerde besluitvorming stelt de gemeente dat aan de plaatsing van die dingen niet te tornen valt, maar dat bewoners wel samen mogen besluiten waar wel en waar niet. En onder welke voorwaarden het dichtbij huis alsnog kan.
Terug naar het voorbeeld van het gevaarlijke kruispunt. De gemeente stelt enkele kaders vast, zoals ‘We zijn terughoudend met het plaatsen van verkeerslichten in de dorpskernen – dit veroorzaakt tijdrovende en vervuilende files’. Bewoners gaan samen aan de slag. En ontdekken dat de door Marie zo gepromote verkeersdrempel door Anton wordt afgekeurd. Uiteindelijk moeten ze er samen uitkomen. Dat besef zorgt ervoor dát ze eruit komen.
Meer lezen? Lees ons dossier ‘Nieuwe democratie’.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
‘Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder’ zong Rames Shaffy. Het was een oproep om niet bij de pakken neer te zitten. Om tegenslag te overwinnen door in actie te komen. Volgend jaar is het lied 50 jaar jong en nog altijd actueel.
Hart maakt rond de titel een serie van zeven afleveringen over hoe we in Meierijstad zingen, vechten, huilen, bidden, lachen, werken en bewonderen. Gisteren ging het over zingen, vandaag over vechten en morgen over huilen. Over wat de gemeente doet als het tegenzit.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
