zondag
22 dec
Het protest tegen mogelijke woningbouw aan de rand van Schijndel is illustratief voor de strijd om de ruimte die in het buitengebied van Meierijstad losbarst. Hart sprak met bezwaarmakers en schetst wat ons te wachten staat.
Via-via hoorden bewoners van de Langstraat en de Spoorlaan in Schijndel dat een weiland mogelijk wordt veranderd in een nieuwe woonbuurt. Het leidde tot verbazing, bezorgdheid en een brief aan College en gemeenteraad.
Terwijl de SP schriftelijke vragen stelde aan het College, maakte Hart een afspraak met de briefschrijvers. Het leidde afgelopen donderdag tot een boeiend online overleg. Hart legde uit hoe de procedure van zo’n bouwplan tot stand komt en wanneer en hoe omwonenden invloed krijgen op de besluitvorming.
Van hun kant vertelden de bewoners over de bezwaren. Die gaan verder dan het vrije uitzicht dat ze graag behouden – juist omdat ze wonen waar ze wonen, kennen ze de waarde van het buitengebied en willen ze daarvan zo veel mogelijk behouden.
‘Er broedt hier een ijsvogeltje’, wist een van hen te vertellen. ‘Dat is toch schitterend?’
Buitengebied is woongebied
Hart snapt het, maar kon de bewoners niet geruststellen. Hart-raadsleden Lambèr Gevers en Laurens van Voorst vertelden hoe de komende jaren in Meierijstad de strijd om het buitengebied losbarst.
Want met de enorme woningnood en het gebrek aan geschikte inbreidingslocaties is er niet te ontkomen aan bouwplekken buiten de huidige bebouwde kommen. Overigens woont één op de acht inwoners van Meierijstad op dit moment al in het buitengebied.
Buitengebied is boerengebied
Tegelijkertijd is het vanzelfsprekend dat agrariërs kunnen blijven boeren en dat kunnen ze nergens anders dan in het buitengebied. De strenge en terechte regels met betrekking tot de bescherming van lucht, water en bodem vergt veel van die bedrijfstak.
Boeren dienen te worden begeleid in die transformatie en dat vraagt om het vinden van de juiste balans tussen ‘alle vrijheid voor de boer’ en ‘de hele veestapel moet weg’. Het verklaart de vriendelijke opstelling van Hart ten opzichte van geurnormen en tegelijkertijd het resoluut nee tegen een nieuwe megastal.
Buitengebied is natuurgebied
Behalve woningzoekenden en boeren is er nog de terechte roep om meer natuur. De postzegels aan bossen, weiden en andere vormen van natuur rond de dorpen dienen beschermd en met elkaar verbonden te worden. Wat in dit verband niet onvernoemd mag blijven: in het buitengebied zijn hier en daar waardevolle restjes historisch landschap te vinden.
Buitengebied is recreatiegebied
Dan is er nog de recreatie. Wie dicht bij huis erop uit wil, lonkt al snel naar het buitengebied. Om te struinen in bossen of om, als corona dat weer toelaat, een terras op te zoeken tussen weilanden en bomen. De horecaondernemers daar moeten laveren tussen de eigen ondernemingszin en het respect voor de omgeving waarin ze hun werk doen. Terrassen mogen dus, maar niet te groot.
Buitengebied is energiegebied
En dan is er nog de opwekking van duurzame energie. De windturbines en zonnepanelen komen hoe dan ook in het buitengebied. Vooral de zonnepanelen vreten ruimte. Alleen al in Meierijstad gaat het de komende dertig jaar over ruim 900 hectaren. De plannen leiden tot enthousiasme bij voorstanders van groene energie en tot onrust en bezwaren bij wie het buitengebied graag mooi wil houden.
Buitengebied is bedrijfsgebied
Het buitengebied is populair bij meer ondernemers dan louter agrarische. Omdat de grond er bijvoorbeeld goedkoper is dan op een bedrijventerrein. Hart is er niet blij mee, maar ziet dat zo en dan een nieuw bedrijf door mazen van wetten en verordeningen zwemt en er toch in slaagt een bedrijfspand tussen weilanden in gebruik te nemen.
Buitengebied is verkeersgebied
Mensen verplaatsen zich en die verplaatsingen vragen om een infrastructuur. Wegen bijvoorbeeld, die ook door het buitengebied gaan. Hart verzette zich in het verleden meerdere keren tegen het verharden van zandpaden en de aanleg van een weg die een stukje van het Wijboschbroek snoept.
Buitengebied is boevengebied
Nog onwenselijker dan gewone bedrijvigheid in het buitengebied is die van de illegale productie van drugs. Lege stallen zijn populair om cocaïne te persen en snijden, synthetische pillen te draaien of hennep te kweken.
Niet crimineel, maar wel onwettig zijn verder de vakantiebungalows die als woningen worden gebruikt.
Dilemma’s
Hart pleit voor meer huizen, voor duurzame energieopwekking, voor boeren die kunnen boeren, voor natuur en voor recreatie. En dus komt Hart zichzelf zo nu en dan tegen en moeten botsende belangen tegen elkaar worden afgewogen. Dat leidt hoe dan ook tot chagrijn.
Wat nog eens wordt versterkt doordat de komende jaren de financiële prijs voor de coronacrisis moet worden betaald. Forse financiële compensaties voor slachtoffers voor welke keuze dan ook zit er daardoor vast minder in.
Wat Hart betreft vraagt deze situatie om eerlijkheid van gemeentebestuurders, ambtenaren en gemeenteraadsleden. Maar het vraagt ook om begrip bij inwoners.
Met elkaar in gesprek
Maar nog belangrijker: het vraagt om een overleg waarbij bewoners niet alleen wensen en eisen deponeren bij de gemeente, maar vooral met elkaar in gesprek gaan. Dat de initiatiefnemer van een veld met zonnepanelen de tegenstanders recht in de ogen kijkt. Zoals de projectontwikkelaar met zijn bouwplan dat ook doet. En die natuurliefhebbers, recreatieondernemers en de boeren.
Stuk voor stuk moeten ze met elkaar in gesprek en plannen aanpassen aan wensen van anderen. Stuk voor stuk moeten ze accepteren dat er compromissen nodig en mogelijk zijn.
Hart gelooft in een lokale democratie waarbij niet alleen de gemeenteraad en het College knopen doorhakken, maar waarbij inwoners dat ook in onderling overleg doen.
En ja, zelfs dan kent de strijd om de ruimte verdrietige of boze verliezers.
Meer lezen?
Over hoe inwoners er samen uit kunnen komen, is er het dossier Nieuwe democratie. Voor meer informatie over het buitengebied, lees het dossier Buitengebied.
