vrijdag
22 nov
Voor de gemeenteraad een gemeenschappelijk visie heeft op burgerparticipatie, moet er nog heel wat gebeuren. Dat bleek gisteren tijdens een werkbezoek van de raad aan enkele projecten in Meierijstad.
‘We wilden een schuilhut bouwen bij onze moestuin, maar dat kostte ons € 675 voor de bouwvergunning’, vertelde Henk van Oorschot namens zes gezinnen aan de Rossinistraat in Schijndel. ‘Of dat niet anders kon, vroegen we de gemeente. De oplossing was snel gevonden: we kregen dat bedrag uit het leefbaarheidsbudget van de gemeente en daarmee konden we diezelfde gemeente betalen.’
De raadsleden hoorden het gistermiddag met enige verbazing aan. Flexibel opgelost, dacht de ene volksvertegenwoordiger. Daar is leefbaarheidsgeld niet voor bedoeld, mompelde een ander. En een derde stelde vast dat dit ‘bureaucratisch rondpompen van geld’ toch niet de bedoeling kan zijn.
Zoektocht
Burger- en overheidsparticipatie, daar ging het over tijdens de prima georganiseerde bustoer voor raads- en raadscommissieleden door de gemeente. Het doel: dankzij praktijkverhalen een beeld krijgen van wat deze vormen van participatie zoal inhouden en waar zowel gemeente als vrijwilligers tegenaan lopen. De conclusie na een dag van leuke bezoekjes en boeiende gesprekken is dat de zoektocht de behoefte zichtbaar maakt aan duidelijke keuzes en visie. Daarover aan het slot van dit stuk meer.
De eerste stop was in Boerdonk. Daar presenteerden twee vrijwilligers de zogeheten dorpsauto: een door een garagebedrijf geschonken auto, waarmee vrijwilligers uit het dorp andere inwoners naar winkels, familie, tandarts, ziekenhuis en andere reisdoelen brengen. Het project is bedacht omdat de buurtbus inwoners wel naar Veghel brengt, maar niet naar populairdere bestemmingen, zoals Beek en Donk. Om over de frequentie van die busverbinding nog maar te zwijgen.
Bemoeienis
Het project voorziet in een behoefte, zo blijkt na ongeveer drie jaar ervaring. ‘Zo was er een meneer die na een herseninfarct opnieuw rijlessen moest nemen in Den Bosch. Onze vrijwilligers brachten hem tien weken lang heen en terug’, vertelde een van de dames van het bestuur. Het loopt met amper overheidsbemoeienis prima, al zijn er voor de lange termijn wat bescheiden zorgen. Hoelang kan de auto bijvoorbeeld nog mee? En is er tegen die tijd weer iemand zo lief om voor een wagen te zorgen? Wonderlijk genoeg bleek juist het bezoekje van de raadsleden aanleiding om met wensen te komen. ‘Vaste financiële steun zou fijn zijn’, hoorden we. Het leek alsof de oproep tot subsidie ter plekke was bedacht. Want daar in Boerdonk loopt het tot nu toe prima zonder een in de weg lopende gemeente.
Aan het slot van de dag overkwam het gezelschap bij een bezoek aan ‘De helden van Kien’ in Sint-Oedenrode een beetje het tegenovergestelde. Ondernemers op het gebied van horeca en toerisme kregen van de gemeente de vraag voorgelegd hoe het nu verder moet onder de nieuwe, gezamenlijke paraplu van Meierijstad. Zoals een van de ondernemers in de pauze aan ‘Hart’ toevertrouwde: ‘We hoorden dat er een soort van satéprikker door de promotie van de voormalige gemeenten moet komen om er een eenheid van te maken. Maar daar waren we helemaal niet mee bezig’. Of het daarmee te maken heeft, geen idee – maar in Sint-Oedenrode ontstond ineens een initiatief om vooral het eigen dorp te promoten. Het College is er niet heel blij mee, concluderen we uit de zuinige reacties die we al eerder opvingen op dit Rooise initiatief.
Moestuin
In de Rossinistraat genieten de bewoners van een fijne moestuin. De schuilhut, een houten overkapping, staat er en de leges zijn betaald vanuit een potje dat er niet voor bedoeld is. ‘Hart’ maakt er geen halszaak van, maar beschouwt het wel als illustratief voor de worsteling die de gemeente heeft met overheids- en burgerparticipatie. Waarbij trouwens ook de raadsleden worstelen. Want moeten burgers wel worden verleid om te participeren, zoals we in de uitnodiging lazen? Of moet de gemeente vooral meewerkend zijn áls burgers wat ondernemen? En nog eens wat: moeten we burgers en ondernemers vragen mee te praten over spreekwoordelijke satéprikkers als diezelfde burgers en ondernemers daar zelf niet mee komen?
‘Hart’ gelooft in een lokale overheid die niet opzichtig verleid, maar stimuleert door in de startblokken te staan als burgers wat willen ondernemen. Een gemeente dus die coöperatief is. En die vertrouwen heeft en toont in burgers. Dat gaat over budget en kennis beschikbaar stellen, maar het gaat ook en misschien wel vooral over het overdragen van zeggenschap aan inwoners. Bij de herinrichting van straten gebeurt het al, dankzij een voorstel van ‘Hart’.
Visie
Het is wat ons betreft nog maar het begin. De roep van burgers om zich te bemoeien met hun directe leefomgeving en het beleid van de gemeente wordt luider en luider. Daar komt nog eens bij dat die bemoeienis leidt tot meer betrokkenheid, tevredenheid en geluk. De gemeente moet daarom positie innemen. Moet weten wat ze aan wil met die betrokkenheid en wat het betekent voor al die burgers die zich nog afzijdig houden.
Geen idee wat andere fracties en het College over dit soort zaken denken. Het wordt daarom tijd dat de gemeenteraad een visie ontwikkelt over de participatie én de zeggenschap van burgers. Over burgerparticipatie dus en over, wat we voor het gemak noemen, politieke participatie. Dat wordt nog een dingetje, voorspellen we.
