Een ooit verwilderd dorp

Wèppus. Zo noemde het Schijndelse gemeenteraadslid Nellie Oomen Wijbosch steevast. Net als veel andere inwoners van dat dorp. Wie aan Wèppus kwam, kwam aan Nellie.

Oomen was van 1998 tot 2014 raadslid namens de SP in Schijndel. Maar ze was meer nog raadslid namens Wijbosch. 

Op de kaart

Hart herinnert zich nog een aanvaring van haar met CDA-raadslid Marlies Doreleijers. Aanleiding was een opknapbeurt voor het zwembad en Nellie vond het allemaal te duur. ‘Het enige dat u niet bevalt aan het zwembad’, sneerde Doreleijers, ‘is dat het in Schijndel staat en niet in Wijbosch’.

Geen idee of het tussen die twee ooit nog goed kwam.

Was een Wijbosch’ raadslid in Schijndel al een uitzondering, tegenwoordig moet de Meierijstadse politiek het doen met één raadscommissielid uit dat dorp – Wesley Maurix woont in Wijbosch en vertegenwoordigt Hart in die functie.

Sowieso is het voor Wijbosch lastig zich op de kaart te zetten. Het dorp zit zo dicht tegen Schijndel geplakt, dat de Schijndelaren het als een vanzelfsprekend onderdeel van hun dorp beschouwen. Zelfs de Structuurweg die de dorpen van elkaar scheidt kan daar niets aan veranderen.

Daarmee doen ze Wijbosch onrecht. Want zoals zowat alle kleine kernen, heeft Wijbosch procentueel veel meer actieve dorpelingen dan het grotere Schijndel. De dorpsraad is bijzonder, want is zowel van het praktisch aanpakken als het strategisch en beleidsmatig denken over de toekomst van het dorp.

Bijzinnetje

Wijbosch staat tegenwoordig in de belangstelling vanwege de mogelijke bouw van windturbines, het experimentele Shared Space en de plannen voor een weg die Hart in een bijzinnetje van een brochure ontdekte en publiekelijk maakte.

[tekst gaat verder onder de foto]

Space in Wijbosch, ‘geshared’ door mens en hond.

Wijbosch ligt er vandaag de dag netjes bij. Zoals ook de inwoners qua beschaving niet onderdoen voor welk Meierijstads dorp dan ook. We melden dat omdat het in het verleden mogelijk wel eens anders is geweest.

‘Het volk dat onder Wijbosch hoort is verwilderd’, schreef baron Van Voorst tot Voorst (geen familie van onze fractievoorzitter) na een bezoek aan het dorp. De baron was van 1894 tot 1928 Commissaris van de Koningin en hield een dagboek bij over de tweehonderd dorpen en steden die hij bezocht.

‘Zoo’n rommel’

Het Brabants Dagblad ontrukte het dagboek vier jaar geleden aan de vergetelheid en zo weten we dat het ‘daar allemaal familie van elkaar’ was. ‘Werken doen ze niet; leven veelal van diefstal en stropen; een graadje erger dan Gemonde’, noteerde Van Voorst tot Voorst. 

Alsof dat nog niet erg genoeg was: ‘De vrouwen en de meisjes leven er gewoon met de mannen en jongens, huwelijkstrouw is er onbekend, missiewerk van de paters en kapucijnen heeft niks uitgehaald. […] Het is er zo’n rommel dat fatsoenlijke mensen er niet willen wonen’.

Geen idee of de strenge analyse van de baron overeenkwam met de werkelijkheid. We weten wel dat het beeld niet klopt met het Wijbosch van 2021. Zelfs zonder paters en kapucijnen is het er beschaafd. Binnenkort strijken er 23 Veghelse nonnen neer en dat maakt het vast allemaal nog christelijker. 

[tekst gaat verder onder de foto]

Mijmerbankje, geplaatst buiten het hart van Wijbosch.

Overigens hebben ze in Wijbosch voor die beschaving geen kerk nodig, het gebedshuis is jaren geleden al verbouwd tot woningen. Wie wil bezinnen, kan tegenwoordig terecht op het mijmerbankje. Wat dan weer op een wat onhandige plek staat.

Maar leer ons de Wijbosschers kennen. Zoals ze van een shared space een safe space maakten, zo krijgen ze het ook voor elkaar om dat blauwe bankje te verplaatsen naar een plek die wél logisch is.

En anders bellen ze Nellie Oomen.