Met de invoering van een burgerberaad wordt de lokale democratie verbetert. In België weten ze er alles van.
De gemeenteraad buigt zich binnenkort over een nota over politieke burgerparticipatie. Over de manier dus waarop inwoners zich kunnen bemoeien met politieke besluitvorming. Dat er een nota is, mag al bijzonder worden genoemd. In 2018 zei burgemeester Kees van Rooij nog dat er geen visie over dit onderwerp komt.
Tegenwoordig is burgerparticipatie de portefeuille van wethouder Rik Compagne (Hier) en is er dus wél een visie. Eén van de ideeën uit de nota is om bij wijze van proef een burgerberaad in te stellen.
Ostbelgien
In Ostbelgien, het Duitstalige deel van België, hebben ze er al vijf jaar ervaring mee. Het is een goed voorbeeld voor Meierijstad, want dat gebied is qua inwonertal maar iets kleiner dan onze gemeente.
[tekst gaat verder onder de kaart]
Ostbelgien telt bijna 80.000 inwoners.
Op gezette tijden wordt er daar een dialoog georganiseerd over thema’s die het beraad zelf aandraagt of die door het regionale parlement (in ons geval: de gemeenteraad) worden bedacht. De leden van het beraad zijn geloot. Ze nodigen deskundigen uit, verdiepen zich in het onderwerp en komen met aanbevelingen aan het parlement. Voor dat werk krijgen ze een bescheiden vergoeding.
Niet zwart-wit
Een speurtocht van Hart op internet leert dat de ervaringen bijzonder positief zijn. Een van de opvallende uitkomsten is dat de deelnemers laten weten dat ze beter dan voorheen begrijpen hoe moeilijk het is om er samen uit te komen. Verder ervaren ze dat politieke beslissingen niet zwart-wit zijn.
Dat laatste is trouwens precies de reden dat Hart tegen de invoering van een referendum is. Met de keuzen ja of nee gooien we zinvolle nuances en compromissen in de prullenbak en wakkeren we ook nog eens polarisatie aan.
Aanbevelingen
In Duitstalig België pakten ze de afgelopen jaren stevige thema’s aan. Zo ging het over gezondheidszorg, onderwijs, digitalisering en de integratie van immigranten. Ondanks dat dit laatste onderwerp gevoelig ligt, wisten de deelnemers 27 aanbevelingen op papier te krijgen.
In België mag het parlement aanbevelingen naast zich neerleggen, al moet daarvoor wel een deugdelijke verantwoording worden gegeven. Het college wil in Meierijstad een stap verder gaan: de gemeenteraad stelt vooraf kaders en als het beraad zich aan die voorwaarden houdt, moeten de aanbevelingen worden overgenomen.
Herinrichting
Dit past uitstekend binnen de aanpak die Hart in 2017 al bedacht bij de zeggenschap van inwoners bij de herinrichting van hun straat. De kaders zorgen ervoor dat de raad haar formele, wettelijke gezag houdt en de deelnemende inwoners weten zeker dat hun voorstellen worden uitgevoerd. Hart is blij dat het college het door die partij bedachte uitgangspunt ook voor het burgerberaad van toepassing verklaart.
De nota ‘Bouwen aan burgerschap’ wordt op 12 september besproken in de raadscommissie Mens en Maatschappij. Die vergadering wordt vanaf 19.30 uur gehouden in het bestuurscentrum in Sint-Oedenrode en is thuis online te volgen.
Dit schrijft het college in de nota ‘Bouwen aan burgerschap’ over het burgerberaad:
‘Een burgerberaad is een gelote groep van ongeveer 100 mensen. Samen vormen zij een afspiegeling van de samenleving (van een gemeente, regio of land). Tijdens het burgerberaad gaan de deelnemers verschillende dagen in dialoog met elkaar, begeleid door onafhankelijke gespreksbegeleiders.
‘Deelnemers krijgen informatie aangereikt, maar bepalen ook zelf welke informatie en deskundigen zij willen raadplegen. Als groep komen ze tot aanbevelingen, die ze overhandigen aan de politieke opdrachtgever. Aanbevelingen die aan vooraf gestelde voorwaarden (het mandaat) voldoen, worden politiek overgenomen.’
De hele nota kan hieronder worden geopend en gelezen.