Meierijstad hoort bij de meerderheid van gemeenten die energie nog niet voor de volle honderd procent duurzaam inkoopt. Hart dacht het in 2016 al te hebben geregeld.
In juni 2016 ontdekte Hart dat de fusiegemeenten Schijndel, Veghel en Sint-Oedenrode vieze stroom inkochten. Dat was niet alleen schrikken voor Hart, maar ook voor de gemeenteraden en Colleges van Sint-Oedenrode en Schijndel. Daar wisten ze niet beter of de stroom was groen.
De drie fusiegemeenten spraken naar aanleiding van de zorgen van Hart af dat ze vanaf 1 januari in de gemeente Meierijstad louter groene stroom zouden inkopen.
Niet dus.
Hart werd gealarmeerd door Natuur en Milieu. Die organisatie maakte afgelopen week bekend dat slechts dertig van 282 onderzochte gemeenten honderd procent duurzame energie inkoopt.
Slechteriken
De eerste gedachte van Hart: ‘Het zal toch niet waar zijn dat Meierijstad bij de slechteriken hoort?’
Ja en nee.
Nee, want de stroom is duurzaam, zo concluderen we na wat mailverkeer met de gemeente. Steeds meer energie wekt de gemeente zelf op, zoals via zonnepanelen op daken van gemeentelijke gebouwen. Wat ook helpt zijn de besparingen op energie.
Lokale energie
Maar dan zijn we er nog niet en dus moet de gemeente stroom inkopen. Dat doet Meierijstad bij producenten die energie verkopen met zogeheten Garanties van Oorsprong. Het betekent dat we weten waar de stroom vandaan komt.
In ons geval gaat het om windenergie, afkomstig uit het buitenland. Prima, lijkt ons. Maar de gemeente wil liever dat de windstroom dicht bij huis wordt ‘gemaakt’ en gaat daar bij het kiezen van leveranciers rekening mee houden.
Het streven van de gemeente past in het plan om hier windturbines te bouwen. Hart is er niet voor. Zoals we al eerder stelden: het waait hier in Noordoost-Brabant te weinig.
Gas
Voor gas ligt het complexer. Aardgas is best schoon, maar komt uit de grond en dat past niet binnen het duurzaamheidsbeleid. Want wat je oppompt is niet hernieuwbaar en daarmee put je de Aarde uit.
Gelukkig is er ook duurzaam gas. Dat wordt voornamelijk gemaakt uit slib, afval van stortplaatsen, tuinafval, resten van groente en fruit en van dierlijke restproducten zoals koeienmest.
Meierijstad kiest er voor om niet-duurzaam gas in te kopen en dat aardgas te compenseren door elders te investeren in duurzaamheid. Het is een wat omslachtige aanpak. Meteen de juiste energie inkopen lijkt ons handiger. En als we inwoners stimuleren om van het gas te gaan, dan zou dat voor de gemeente vanzelfsprekend ook een optie moeten zijn.
Daarbij komt dat het raar is dat die gesponsorde duurzame projecten het moeten hebben van de inkoop van vieze stroom elders. ‘We helpen u duurzaam te zijn en dat doen we omdat wij zelf doorgaan met vieze energie.’ Hoe dat in de praktijk eraan toe gaat, leest u verderop in het kader ‘Compensatie leidt tot leningen’.
Zuchten
Gemeenteraadslid Mirjam van Esch moet ervan zuchten, ‘Hoe kun je nou vrijwillige energiecoaches op pad sturen om mensen tot duurzaamheid te bewegen en inwoners opzadelen met windturbines en zonnepaneelvelden als je niet eens zelf honderd procent groene energie inkoopt?
Compensatie leidt tot leningen
De inkoop van niet-duurzame energie compenseert Meierijstad door elders iets goed te doen. Uiteindelijk leiden de goede bedoelingen tot schulden onder Ghanezen. Echt? Ja, echt. Lees vooral door.
Meierijstad koopt aardgas in en dat is, wat u en wij daar ook van vinden, formeel niet duurzaam. Aardgas, de naam zegt het al, komt uit de grond en wordt daar niet aangevuld. Vandaar.
De oplossing: compensatie. Meierijstad geeft via het bedrijf Groenbalans geld aan een project in Ghana. Daar koken veel mensen op open vuurtjes of op houtskoolpotten en dat is slecht voor mens en milieu.
Dankzij het afkopen van onze bijdrage aan klimaatverandering kunnen daar relatief milieuvriendelijke cookstoves worden geproduceerd.
[Tekst gaat verder onder de foto]
De foto is gemaakt in Tanzania, maar het gaat in Ghana om vergelijkbare cookstoves. Deze foto is rechtenvrij en de foto’s uit Ghana zijn dat niet. Vandaar.
Het is lastig te achterhalen hoe goed Meierijstad daar nu werkelijk mee doet. Feit is dat de potten minder brandstof nodig hebben en dat de rookontwikkeling fors wordt verminderd. Dat is winst.
Daar staat tegenover dat de brandstof zelf niet duurzaam hoeft te zijn. Mensen hoeven, lezen we in een folder van Groenbalans, dankzij die stoves voortaan minder hout te sprokkelen. Ze sprokkelen dus nog steeds. Ook rookontwikkeling is er – zelfs binnenshuis – ook nog altijd, zij het minder.
Het geld groeit de, op open vuur kokende, Ghanezen niet op de rug en dus is het plezierig als dankzij Meierijstad die cookstoves gratis worden uitgedeeld. Maar dat gebeurt dan weer niet.
Sterker: drie van de vier mensen die daar heel milieu- en gezondheidsbewust die dingen willen aanschaffen, moet er volgens Groenbalans een lening voor afsluiten.