Janine Heisterkamp, fractievoorzitter van Team Meierijstad, snapt het: als de gemeenteraad burgerparticipatie en burgerbetrokkenheid zo belangrijk vindt, dan moet diezelfde raad het lef hebben om een stap terug te doen. ‘We moeten loslaten’, zei ze afgelopen dinsdag tijdens een vergadering van de gemeenteraad. We knikten heftig.
Vanavond is er weer een raadsvergadering en dan staat een zogeheten initiatiefvoorstel van ‘Hart voor Schijndel’ op de agenda. Dat voorstel gaat over de herinrichting van straten. Wij stellen voor dat bewoners van straten de kans krijgen om zo’n herinrichting samen met de gemeente te ontwerpen. We weten dat het College het prima vindt als bewoners om die mogelijkheid vragen, maar we weten ook dat veel mensen niet op het idee komen om dat te verzoeken. Dat is jammer. Wij vinden dat burgerbetrokkenheid niet voorbehouden moet zijn aan assertieve, zelfbewuste dames en heren – ook mensen die daarbij moeten worden gestimuleerd en geholpen, verdienen het. Vandaar ons voorstel.
Twijfels
Tijdens de bespreking van ons plan in de raadscommissie werd duidelijk dat zowat alle partijen voor gaan stemmen. Alleen de VVD vindt het niks. En Team Meierijstad had nog wat twijfels.
Twijfelen mag natuurlijk, maar juist Heisterkamp leerden we de afgelopen weken kennen als een warm pleitbezorgster van vergaande inbreng van inwoners. Ze pleitte er voor tijdens de behandeling van het document ‘Mijlpalen van Meierijstad’ en deed dat een week of wat eerder tijdens een vergadering van de raadscommissie. Toen ging het over de woonvisie van de gemeente en die visie wordt gemaakt door allerlei inwoners en andere belanghebbenden. Het idee is dat ze samen met een plan komen waar de raad alleen maar ja tegen kan zeggen. Simpelweg omdat het stuk aantoonbaar draagvlak heeft in de lokale samenleving.
Regie
Of de raad dan nog wel regie heeft, werd er gesputterd door onder meer SP en D66. Nee, dat heeft de raad niet. Gelukkig niet, voegen we er aan toe. Wat ons betreft zit daar nou net het probleem bij veel gemeenteraden: met eigentijdse begrippen als doe-democratie willen ze burgers klusjes laten doen, maar de zeggenschap geven veel volksvertegenwoordigers niet af. ‘We hebben onze mond vol van burgerparticipatie’, mopperde Heisterkamp tijdens die commissievergadering, ‘maar we durven geen regie los te laten’.
Juist.
Ons idee van burgerbetrokkenheid is dat we inwoners stimuleren om echt het heft in eigen hand te nemen. Dat betekent dat de gemeente taken, verantwoordelijkheden, zeggenschap en geld overdraagt aan burgers die dat willen. De gemeente laat daarbij wel de regie los, maar nadrukkelijk niet de begeleiding. Want de burgers hebben kennis nodig en die brengen ambtenaren in. Ook zorgt de gemeente ervoor dat mensen met grote monden het niet winnen van mensen met wat meer bescheidenheid. De gemeenteraad heeft daarin ook een belangrijke controlerende taak. Er is dus geen sprake van een terugtredende overheid. Integendeel. De lokale overheid heeft intensiever contact met burgers dan ooit. Ze neemt alleen minder besluiten.
Zootje
Wordt het dan geen zootje, vragen bezorgde bestuurders en raadsleden zich af. Nee, dat wordt het niet. Zolang College en raad maar duidelijk maken wat de randvoorwaarden zijn waarbinnen burgers hun besluiten gaan nemen. Want wie zo’n straat wil ontwerpen, moet weten hoeveel geld er beschikbaar is. En wat een boom, een parkeerplaats, een meter rioolbuis en een vierkante meter kinderkopjes kosten. En welke werkzaamheden verplicht zijn, zoals de vervanging voor het riool.
Draag kennis over, stel randvoorwaarden, stimuleer, begeleid en zie erop toe dat iedereen eraan te pas komt. En dan gaat het helemaal goed komen. Echt. Janine Heisterkamp snapt het. De rest van haar fractie vast ook. We vertrouwen erop dat ons voorstel voor de herinrichting van straten ook het voorstel van Team Meierijstad wordt.
Toch, Janine?