De kleinschalige opvang van asielzoekers in Schijndel haalde afgelopen donderdag de nationale televisie.
‘Zo kan het dus ook’, stelde Sophie Hilbrand van Khalid & Sophie vast na een uitgebreid item over de opvang van Oekraïners en andere asielzoekers in Meierijstad.
Kern van de inbreng van burgemeester Kees van Rooij, ‘groenteboer’ Ton Kanters, locatiemanager Joshua Bax en een asielzoeker: het succes zit hier in kleine groepjes in plaats van een grootschalig azc. En verder van inzet van de lokale samenleving en niet terugdeinzen voor weerstand. Voorbeelden als het voormalige gemeentehuis en een kantoorpand aan de Heidebloemstraat, beide in Schijndel, werden gepresenteerd.
Van Rooij had het programma zelf benaderd en ja, gemeentelijke promotie zal daarvoor vast ook een reden zijn geweest – maar Hart is vooral gecharmeerd van het feit dat de burgemeester aan andere gemeenten laat zien dat het opnemen van vluchtelingen zonder al te veel heisa kan.
Geframed
En dan is er nog een ander pluspunt. Dat werd niet genoemd op tv, maar hoorde Hart een dag eerder tijdens een bijeenkomst in Oss voor raadsleden uit de regio. Ook daar ging het over migratie. En ook daar trad Van Rooij op, dit keer als voorzitter van een regionaal regieteam voor de vluchtelingenopvang.
Van Rooij vertelde daar hoe het tot op heden gebruikelijk is dat de opvang van asielzoekers een taak van burgemeesters is. Geen idee waarom, Hart denkt dat het komt omdat azc’s altijd worden gerelateerd aan handhaving en dat is nu eenmaal wél de wettelijke portefeuille van burgervaders en -moeders. Onbedoeld worden vluchtelingen daarmee geframed als een ordeprobleem. Kwalijk.
[tekst gaat verder onder de foto]
Burgemeester Van Rooij (rechts) tijdens de regionale bijeenkomst in Oss.
De praktijk in Meierijstad bewijst immers dat de werkelijkheid anders is. Welke locatie ook werd aangewezen, steeds klonken er protesten en steeds verstomden die zodra vluchtelingen hun intrek namen in voormalige kantoren of vakantiebungalows. Met uitzondering dan van die ene bananenschil die een buurman van een opvang in zijn voortuin vond.
Politieker
Voortaan zijn azc’s, noodopvangen en andere vormen van huisvesting van vluchtelingen een collegeverantwoordelijk. Waarmee het onderwerp meteen wat politieker wordt en dat is goed. Want zo komt het ook binnen handbereik van de gemeenteraad.
Het past binnen het pleidooi dat Hart eerder hield over crises, zoals die met corona. Gemeenteraden stonden toen buitenspel en dat gaat dankzij een wijzigingsvoorstel van de partij in heel Noordoost-Brabant voortaan anders.
In Meierijstad ging de gemeenteraad trouwens al over de aantallen vluchtelingen die we welkom heten. De locaties zijn een bevoegdheid van het college en wat Hart betreft krijgt de raad ook hier de kans om inbreng te geven.
Boxtel
De regio voldoet trouwens redelijk aan de opgelegde aantallen Oekraïners en andere asielzoekers die hier een plek moeten krijgen. Meierijstad ligt wat betreft Oekraïners iets boven de norm en qua andere asielzoekers een ietsjepietsje eronder. Dat hoorden raadsleden afgelopen donderdag in Oss.
Wel valt op dat sommige gemeenten in de regio achterblijven. Dat geldt bijvoorbeeld voor buurgemeenten Maashorst en Boxtel. In Boxtel weigert de burgemeester asielzoekers een plek te geven omdat er al zo veel arbeidsmigranten komen. Dat zou andersom moeten zijn, vindt Hart.
Maar zelfs als Boxtel en andere halsstarrige gemeenten hun verantwoordelijkheid nemen, wordt het lastig. Dat komt niet eens omdat de stroom vluchtelingen zo enorm groeit, want Nederland was goed voorbereid op pieken. Maar toenmalig VVD-staatssecretaris Ankie Broekers-Knol besloot jaren geleden een hoop van die azc’s te sluiten.
Woningen
En verder wordt de nijpende situatie versterkt door het gebrek aan uitstroom uit azc’s. Afwijzingen van kansloze asielzoekers laten te lang op zich wachten en erkende vluchtelingen kunnen bij gebrek aan een woning niet weg uit het azc.
Hart vindt dat laatste trouwens zo logisch als wat. In gemeenten als Amsterdam, waar statushouders voorrang krijgen, komen autochtone inwoners never nooit in aanmerking voor een huurwoning. Het is goed dat Meierijstad en de corporaties de ene groep woningzoekenden niet belangrijker vindt dan de andere.