vrijdag
22 nov
Wie veel afval aan de straat zet, moet flink bijbetalen. En als we met zijn allen in Meierijstad weinig afval aanbieden, dan moeten we nóg flinker bijbetalen. € 639.198 om precies te zijn.
Naïef als we soms zijn, had Hart het volgende bedacht: afval dat kan worden hergebruikt is geen afval, kost weinig tot niks voor inwoners om te laten ophalen en kan zelfs geld opleveren: lege flessen, textiel, papier, plastic, tuinafval, groente en fruit gooien we dus niet in de grijze bak. En zo betalen we alleen voor restafval per kliko die we aan de straat zetten. Hoe minder kliko’s, hoe lager de rekening.
Niet dus.
Meierijstad laat al dat restafval verbranden door een bedrijf, Attero. Attero heeft fiks geïnvesteerd in een peperdure verbrandingsinstallatie. Dat geld moet vanzelfsprekend worden terugverdiend. En dus sloot dat bedrijf contracten af met diverse gewesten, waaronder de regio waarin Meierijstad ligt. In ruil voor een prijs per gewichtseenheid beloven gemeenten een specifieke hoeveelheid aan te leveren.
Vergoeding
U en ik scheiden ons afval steeds beter, daartoe aangemoedigd door de gemeente. We doen het zo goed, dat we minder afval aanleveren dan afgesproken met Attero. En daardoor kan dat bedrijf de investering in die dure installatie niet terugverdienen. Of ons gewest zich dus maar aan het contract wil houden. Meer restafval aanleveren en omdat we dat niet deden: een boete betalen voor wat niet is aangeleverd.
Hoe zijn we hierin terechtgekomen? Gemeenten moeten zich aan afspraken houden en gemeenten moeten de hoeveelheid restafval terugdringen. Als we het eerste doen, dan verzuimen we het tweede. En andersom.
Arbitrage
Een paar jaar geleden boog een zogeheten arbitragecommissie zich al over het meningsverschil en toen trokken gemeenten aan het langste eind. Geen boete. Maar inmiddels is die commissie van samenstelling veranderd en is Attero in het gelijk gesteld. De gemeenten laten het er niet bij zitten en stappen in het belang van uw en onze portemonnee naar de rechter.
Ondertussen wordt er in onze regio stevig gedebatteerd over de gezamenlijke boete, mocht die gehandhaafd blijven. Gaan we die rekening dan delen door het aantal inwoners, zodat iedereen in verhouding van het inwonertal betaalt? Of gaan we uitzoeken welke gemeenten het best is in afval besparen en laten we die extra betalen – omdat zij het meest verantwoordelijk zijn voor het tekort aan aangeboden afval? Of laten we die juist minder betalen omdat zo goed zijn in afval scheiden en dat beloond moet worden?
Rechtszaak
In een brief aan de gemeenteraad heeft wethouder Harry van Rooijen (Afval, VVD) onlangs laten weten dat Meierijstad in afwachting van de uitkomst van de rechtszaak alvast moet betalen. De rekening bedraagt voor onze gemeente bijna € 640.000. Een deel daarvan, € 470.000, hadden we afgelopen voorjaar al opzijgezet. Het was de oorzaak dat we 2019 naar verwachting afsluiten met een negatief resultaat van tenminste € 650.000.
Over de ruzie van de gemeenten met Attero hangt een zweem van geheimzinnigheid. Zo is het volgens het een of andere regelement verboden dat de gemeenten en Attero iets zeggen over de procedure of de inhoud van het vonnis van de arbitragecommissie.
Kennis van nu
Had het allemaal anders gekund? Ja, al moet Hart bekennen dat we gemakkelijk praten hebben. Het is een beetje de koe in de kont kijken, zoals dat wordt genoemd. Maar met de kennis van nu hadden de gemeenten jaren geleden beter moeten inschatten hoeveel – of beter: hoe weinig – restafval ze zouden aanbieden. Als Hart toen aan het stuur van de gemeente had gezeten, dan hadden we het vast en zeker niet beter gedaan dan de gemeentebestuurders van destijds. De ontwikkelingen op het gebied van afvalscheiding gingen hard en dat zagen maar weinig mensen aankomen.
Een andere oorzaak van de ellende hadden we wel kunnen voorkomen. De boete is vastgesteld op basis van de prijs per gewichtseenheid en in die prijs zitten niet alleen de kosten die Attero maakt, maar ook de winst. Die winst hadden we mogen vergeten als we het verbranden van vuil zelf hadden gedaan als overheid. Zoals we het storten van vuil voorheen ook deden op De Vlagheide die van het stadsgewest was.
Hart schuift binnenkort aan op een symposium, georganiseerd door Attero. Een mooie gelegenheid om de mensen van dat bedrijf het hemd van het lijf te vragen over dit conflict.
Hart zag de bui afgelopen augustus trouwens al aankomen. We stelden vragen aan het College. Hieronder die vragen en de antwoorden van destijds.
