zondag
24 nov
‘Wat is de waarde van een boom? Druk dat maar eens in euro’s uit.’ Niels Hoefsloot van onderzoeks- en adviesbureau Decisio is er hartstikke duidelijk en eerlijk over: de analyse van maatschappelijke kosten en baten van de diverse N279-varianten gaan niet over de waarde van natuur. ‘Tenzij er in die natuur mensen wandelen of er huizen in staan.’
Maar liefst zes varianten heeft de Provincie bedacht voor het aan te passen deel van de N279 in en rond Veghel en de mogelijk nieuwe aansluiting van die weg op de A50. Voor de meeste varianten geldt dat het verkeer van en naar Eindhoven en ’s-Hertogenbosch om de grootste kern van Meierijstad wordt geleid. En dat is goed.
De Provincie onderzoekt de gevolgen van de varianten op het milieu, maar die wettelijk verplichte rapportage is nogal mager. Hoewel niet verplicht, liet het College daarom een analyse doen naar de maatschappelijke kosten en baten van alle varianten, een zogenoemde MKBA. Pluim voor het College wat dat betreft. Afgelopen dinsdagavond ging het over de opzet van het onderzoek dat aan de analyse voorafgaat. Dat gebeurde tijdens een boeiende bijeenkomst in het gemeentehuis van Veghel.
Concreet rapport
‘Hart voor Schijndel’ vindt zo’n analyse een goed plan en stelt vast dat veel schijnbaar subjectieve zaken, zoals hinder door geluid, dankzij prachtige meetmethoden bijna objectief worden gemaakt. Of het nu gaat om luchtkwaliteit, geluid, reistijd, CO2-uitstoot, bereikbaarheid, leefbaarheid, economie en zo: bij Decisio weten ze alles te vertalen naar euro’s. Zo krijgt de gemeenteraad straks een rapport waarin hartstikke concreet is aangegeven welke variant voor de bedrijven en mensen in en rond Veghel het meest oplevert en het minst kost.
Doe dit met alle vraagstukken en je hebt geen gemeenteraad meer nodig.
De werkelijkheid is, gelukkig of helaas, anders. Het mogelijke verlies van natuur bijvoorbeeld leidt pas tot kosten in de kolommen en rekensommen van Decisio als mensen er last van hebben: als huizen aan de rand van dat natuur minder waard worden bijvoorbeeld of als er minder recreanten kunnen genieten van het moois. Bomen die zonder waardering van mensen zomaar boom staan te wezen, die doen niet mee.
Lucebert schreef het al: ‘Alles van waarde is weerloos’. De Excel sheets van Decisio brengen daar voorlopig geen verandering in.
Politieke keuzes
En dan is er nog de keuze van de gemeenteraad om bepaalde kosten of opbrengsten belangrijker te vinden dan de rekenmeesters van Decisio vaststelden. Als we de economisch meest sterke gemeente willen worden van Brabant, dan vinden we de baten voor bedrijven misschien wel nog belangrijker dan uit de berekening van het bureau blijkt. In zo’n geval halen we onze schouders misschien op voor de kosten van leefbaarheid. Maar als we ervoor kiezen de meest groene gemeente van de provincie te worden, dan leidt dat tot heel andere accenten en vinden we elke meter nieuw asfalt misschien vreselijk.
‘Dat zijn politieke keuzes’, stelde Hoefsloot terecht vast.
Botsende belangen
We herhalen nog maar eens ons standpunt dat de politiek niet voor alles en iedereen kan kiezen. Dat de roep om verbinding, zo vaak gehoord vanuit de coalitie, net zo lief is als onrealistisch. Dat politiek gaat over botsende belangen en over keuzes maken. Hart wacht de uitkomsten van de MKBA met belangstelling af en gaat de uitkomst beoordelen aan de hand van wat ons vooral belangrijk lijkt. Daarbij gaan onze gedachten zeker ook naar de inwoners van kleine kernen, zoals Zijtaart en Keldonk. En naar het buitengebied, dat we koesteren.
