Ooit ontving Hart een bericht van een gezin dat zo weinig kocht en het afval zo streng scheidde dat vader, moeder en kinderen het kleinste formaat grijze kliko maar twee keer per jaar aan de straat zette. ‘En toch betalen we elk jaar meer dan het jaar daarvoor.’
Het is alweer drie of vier jaar geleden, maar dit bericht maakte indruk op Hart. Want waarom wordt zulk duurzaam gedrag niet beloond? En hoe kan het eerlijker?
Idee 1: eerlijke tarieven
De oorzaak van het probleem: het leeuwendeel van de kosten zijn algemeen en niet specifiek voor één huishouden. Simpel uitgelegd: de hele straat betaalt evenveel voor het feit dat die rode vrachtwagen van Van Kaathoven voorbij rijdt en elk afzonderlijk huishouden betaalt daarnaast maar een beetje voor de eigen kliko die wordt geleegd.
Het alternatief van Hart, vastgelegd in het verkiezingsprogramma: verwerk de vaste kosten (‘het vastrecht’) in de prijs per lediging. Wie vaak de kliko aan de straat zet betaalt dan meer aan de vrachtwagenkosten dan wie dat maar twee keer per jaar doet. Het is zoiets als de wegenbelasting verwerken in de brandstofprijs aan de pomp.
Via een systeem van naheffing is het mogelijk. Na afloop van een jaar weet de gemeente hoeveel grijze kliko’s er zijn leeg gekieperd en kan de prijs per lediging worden bepaald en verwerkt in de prijzen per lediging van het jaar daarna. Dat is te doen, echt.
Idee 2: nascheiding
Idee twee van Hart: nascheiding. Het College wilde er in 2017 nog niets van weten en experimenteert er nu op kleine schaal mee. Fijn om alsnog gelijk te krijgen.
Bij nascheiding gooien inwoners zowat alles in een grote kliko, ook het zacht plastic. Een bedrijf zorgt later voor de scheiding. De voordelen zijn groot, zo leert ervaring in Friesland.
Dat bedrijf scheidt beter dan de meeste huishoudens en dat is goed voor het milieu. De inwoners hebben het gemakkelijker, want hoeven zich minder vaak te buigen over de vraag wat in welke bak moet. En het is ook nog eens goedkoper, zo blijkt uit praktijkervaringen elders.
Duurzamer, goedkoper en gemakkelijker – wat wil een mens nog meer?
Wat er voor nodig is: een nascheidings-installatie voor onze regio. Oproep aan gemeenten in Oost-Brabant: sla de handen ineen, schrijf een aanbesteding uit en de bouw is geregeld.
Idee 3: gratis hard plastic
En dan is er nog het plan van Hart om hard plastic gratis aan te laten leveren bij milieustraten. Het College gaat het op verzoek van de fractie onderzoeken en Hart weet de uitkomst al: bedrijven die van oude tuinstoelen en ander kunststof nieuwe producten maken, plaatsen maar wat graag containers op de milieustraten. Zij blij (ze hebben grondstoffen), gemeente blij (weer een verantwoordelijkheid minder), inwoners blij (gratis aanleveren).
[tekst gaat verder onder de foto]
Drukte bij de milieustraat.
Wat zo mooi aan deze drie voorstellen is: ze maken afval van inwoners goedkoper en gemakkelijker en ze zijn goed voor het milieu.
Van betekenis
Dit is de 23e aflevering van een serie van 25 over Van Betekenis, het verkiezingsprogramma van Hart.
Afleveringen die al verschenen, zijn te vinden op de pagina Verkiezingsprogramma. Daar vindt u ook dat programma en speciale versies: eentje in eenvoudige Klare Taal, een gesproken versie en eentje in gebarentaal.
De volgende aflevering is een verantwoording over de bijna afgelopen periode.