Omdat Kerst de tijd is van bezinning, terugblikken en vooruitblikken en even de waan van alle dag verlaten: hier het gesprek van de raadsleden van Hart over deze bijzondere tijden en hoe die fractie zich daartoe moet verhouden.
Mirjam: ‘Vorig jaar hadden we vlak voor Kerst een komisch kerstverhaal, door jou geschreven, waarin we de politiek van dat afgelopen jaar goten in het Bijbelse verhaal over Jozef en Maria en de geboorte van Jezus. Dat doen we dit keer dus niet?’
Laurens: ‘Geen zin in. Mijn pet staat er niet naar.’
‘Want?’
‘Het tijdsgewricht. De grootste democratie van de wereld gaat een autocratie worden. Een bewezen crimineel zinspeelt daar op een derde termijn, benoemt boeven in zijn kabinet, dreigt het leger in te zetten tegen de oppositie… En dan zitten we hier ook nog eens met een regering die valse beloften, polarisatie en dus ophitsen tot bestaansrecht heeft verklaard. Van mij dit jaar geen vrolijk kerstverhaal.’
‘We zijn een lokale, Meierijstadse partij. Laat je niet afleiden door wat er in Den Haag en in de VS gebeurt. Onze kracht is juist dat we bouwen aan lokale gemeenschapszin. Lees onze vijf van Hart er eens op na, Laurens. Hoe we streven naar politieke burgerparticipatie waarbij we inbreng en zeggenschap van inwoners combineren met verantwoordelijkheid voor het algemeen belang. En waarin we willen bouwen aan een lokale overheid die er vooral is voor de mensen die deze overheid hard nodig hebben. En zie hoe we met slechts twee zetels op dat gebied best veel voor elkaar krijgen.’
‘Dat is waar. Maar…’
‘En juist Meierijstad heeft een gemeenteraad waarbij de coalitie de gelederen niet sluit en gelegenheidsbondjes sluit met oppositiepartijen. Zoals de oppositie geen traditionele oppositie is, want we steunen het college als het college het volgens ons verdient om gesteund te worden.’
‘Allemaal waar. Maar ook hier hebben we fracties die gemakzuchtig en ophitsend volkswoede voeden. En waar we geen goed antwoord op hebben.’
‘Leg uit.’
‘In de Tweede Kamer doet Wilders voorstellen die grondwettelijk niet kunnen en waarmee hij desondanks populair wordt. Timmermans werd tijdens de campagne weggehoond toen hij niet wilde beloven dat het eigen risico zou worden afgeschaft en Wilders kreeg applaus omdat hij dat wel beloofde. We weten allemaal hoe het met die belofte afliep.
[tekst gaat verder onder de selfie]
‘En in Meierijstad gebeurt zo nu en dan hetzelfde. Neem het voorstel om het raadsbesluit te negeren met betrekking tot permanent wonen op camping De Molenheide in Schijndel. Dat voorstel kán juridisch niet, ook niet als je het ermee eens bent. Maar de partijen die het van hun kansels schreeuwen maken er goede sier mee.’
‘En dus ga je in de gemeenteraad tekeer tegen die kansloze motie. Achteraf gezien had je misschien beter vragen kunnen stellen. Zoals: hoe moet het college een motie uitvoeren die lijnrecht ingaat tegen een raadsbesluit? Waarom stelt u niet voor dat raadsbesluit in te trekken? Hoe gaat u dit uitleggen aan mensen die zich hielden aan het raadsbesluit en de camping braaf verlieten?’
‘En dan?’
‘Dan komen er antwoorden die geen hout snijden of er komen antwoorden die wel hout snijden.’
‘En daarmee worden Meierijstad en de wereld beter?’
‘Ja. Nu vuren we standpunten en kritiek af op de indieners. Door vragen te stellen, zetten we die vermeende tegenstanders aan het werk. Die moeten nadenken en verantwoorden.’
‘En de gemiddelde kiezer krijgt dat allemaal mee en gaat in 2026 op Hart stemmen?’
‘Ik ben daar niet zo mee bezig. Ik wil dingen voor elkaar krijgen en ja – met vijf zetels gaat dat beter dan met twee. Maar ik zie dat we nog altijd behoorlijk veel voor elkaar krijgen. Een inclusieve speeltuin, openbare toiletten, een betere verantwoording over het beleid op het gebied van sociale zaken, de heropening van burgerbalies, extra woningen in plan Hooghekke en een eerlijkere verdeling van de kosten voor afval. En ja, Laurens, ik weet dat veel kiezers dat niet zien. Maar het gaat er toch om dat het gebeurt? We zitten in de raad om dingen voor elkaar te krijgen en toch niet om verkiezingen te winnen?’
‘Eens. Maar…’
‘Maar?’
‘Ik zie al een jaar of vijftien dat steeds meer politici populariteit belangrijker vinden dan dingen voor elkaar krijgen. Ik roep al twintig jaar dat partijen kiezers moeten zoeken bij hun standpunten en geen standpunten bij hun kiezers. Inmiddels is het zo erg dat partijleiders dingen roepen die ze niet menen en die ook nog eens onmogelijk zijn. En het maakt de aanhang van die partijen geen donder uit. Zoals het ook niet uitmaakt dat we lokaal met een partij zitten waarvan de drie raadsleden zichzelf onafgebroken tegenspreken. Echt, de kiezer boeit het niet.’
‘Ik zie dat ook hoor. Als je inwoners beschouwt als kiezers, dan ga je met ze slijmen. Dan worden die kiezers uiteindelijk consumenten.’
‘Juist! Consumenten die de ene keer de Jumbo waarderen en even later de Lidl of Albert Heijn. Die het ene moment BBB groot maken en daarna NSC en dan weer PVV. Maar potjandorie, het land en de gemeente zijn geen supermarkt. Het gaat over verantwoordelijk bestuur voor mensen die de overheid nodig hebben. Dus Mirjam, hoe doorbreken we dat?’
‘Zoals ik al zei: door niet tekeer te gaan, maar door vragen te stellen. En vertel gewoon ons eigen verhaal. Blijf knokken voor onze idealen. Voor een gemeente die een schild voor de zwakkeren is, zoals iemand laatst in de krant schreef. Voor inspraak die gepaard gaat met verantwoordelijkheid. Voor een Meierijstad die een gemeente van dertien dorpen blijft en geen verstedelijkt wingewest van Metropoolregio Eindhoven. En accepteer gewoon dat polariserende en populistische partijen mogelijk meer kabaal maken en meer zetels veroveren. Blijf trouw aan jezelf, aan Hart.’
‘Wat zijn de plannen voor het nieuwe jaar?’
‘Gewoon doorgaan met wat ik in 2024 deed. Mensen begeleiden naar werk, steunouder zijn voor de nu nog zevenjarige, steunend kind voor een 88-jarige moeder, studie- en beroepskeuzeadvies geven aan dubbende pubers, hard werken als raadslid, veel lezen, genieten van kunst. Niks nieuws dus. Jij?’
‘Ook zoiets. Werken als communicatieadviseur en tekstschrijver, hard werken als raadslid. Echtgenoot, papa en opa zijn. Stukjes schrijven voor mijn eigen website, voor Hart en voor weer een poging tot bestseller. Omzien naar mijn schoonmoeder van 89. En ik probeer wat vaker vragen te stellen en minder tekeer te gaan.’
‘Ik ben benieuwd.’
‘Waarom ben je benieuwd? Hé, dat was een vraag!’