vrijdag
22 nov
Worden mensen steeds extremer en radicaler in hun standpunten? Of lijkt dat maar zo? Hart schoof aan bij een boeiende presentatie over sociale tweedeling.
We hadden gedacht dat het zou gaan over de kloof tussen rijk en arm. Of tussen opgeleid en niet opgeleid. Andere mogelijkheid: de spreker zou het hebben over hoe digibeten de aansluiting bij de steeds meer gedigitaliseerde samenleving kwijtraken.
Maar nee hoor. Het ging afgelopen week tijdens een digitale bijeenkomst van de Vereniging Brabantse Gemeenten over hoe mensen met scherpe en tegengestelde standpunten niet meer in staat lijken een vriendelijk gesprek met elkaar te voeren. Ze zetten elkaar weg als bijvoorbeeld complotgekkies of gütmenschen.
Olie op het vuur
Olie op het vuur is het tanende vertrouwen in bedrijven, wetenschap, overheid, politiek en media. Dat is gevaarlijk. Want de universiteiten, rechtbanken, ministeries en gerenommeerde omroepen en kranten zijn de instituties die de samenleving draaiende houden. En ze zijn gebaseerd op vertrouwen. Als dat vertrouwen wegvalt, valt de basis onder rechtstaat, gezag en democratie weg. Dan verpulvert het fundament onder onze beschaving en resteert slechts chaos of dictatuur.
En nee, zo erg is het nog niet. Want de dames en heren die elkaar via sociale media fel bestrijden, die zijn niet de samenleving. Er is ook nog zoiets als een middenveld, hoorde Hart tijdens de digitale bijeenkomst. Dat middenveld is groot, maar vraagt en krijgt weinig aandacht. ‘Betrek naast de extremen ook de middengroepen’, luidde het advies van een spreker.
Hart heeft er ervaring mee. De fractie organiseert veel bijeenkomsten (digitaal tegenwoordig) over heikele lokale thema’s en doet dat in toenemende mate zonder een partijstandpunt in te nemen. In plaats daarvan informeren we, geven we mensen het woord en confronteren hen met de consequenties van hun standpunten. ‘Dus u wilt geen huizen op dit braakliggend terreintje? Hoe en waar gaan we de woningnood dan wel oplossen?’
‘Ga erop uit’
Een andere tip: ‘Ga eropuit. Niet wachten, ga actief op zoek naar mensen’. Hart deed het voor de coronacrisis met druk bezochte bijeenkomsten, maar doet het op kleine schaal nog steeds. Wat heel goed werkt, merken we: letterlijk elke ingekomen mail of brief aan de gemeenteraad grijpen we aan om een afspraak te maken. Dat leidt vaak tot verrassende inzichten en tot wederzijds begrip tussen tegenstanders. Niet altijd trouwens, de voor- en tegenstanders van bomenkap in Keldonk vonden elkaar niet.
Wat volgens Hart nog beter werkt: de oorzaak van onvrede aanpakken. Het betekent dat de politiek werk moet maken van het wegwerken van achterstanden op welk gebied dan ook. Of het nu gaat om gebrek aan geld, kennis, inzicht, invloed, zelfvertrouwen, vertrouwen, mogelijkheden of perspectief: dat zijn de achterstanden die weggewerkt moeten worden en waar de lokale politiek bescheiden bijdragen aan kan leveren. Net als ondernemers, maatschappelijke organisaties, verenigingen en mensen die de mazzel hebben dat ze niet lijden onder wat voor achterstand dan ook.
Zo werken we aan een lokale samenleving waarin iedereen ertoe doet en waarin iedereen invloed, zeggenschap en verantwoordelijkheid heeft. Waarin niemand altijd zijn of haar zin krijgt en waarin iedereen dat snapt. Een samenleving vooral waarin we armen slaan om mensen die dat nodig hebben.
Zie voor meer informatie ‘De vijf van Hart’ en ons dossier ‘Nieuwe democratie’.
