vrijdag
22 nov
De start van de gemeente Meierijstad is een mooie gelegenheid om forse stappen te zetten op het gebied van duurzaamheid. De gemeente kan daarin een hoop betekenen. ‘Hart voor Schijndel’ deelt graag wat, hier en daar tegendraadse, ideeën met u.
‘Hart’ presenteerde begin dit jaar al een dossier over duurzaamheid en liet daarmee zien dat het allemaal niet zo ingewikkeld hoeft te zijn, zoals een collega-raadslid en duurzaamheidspleitbezorger wel eens beweert. Het dossier zit vol met concrete voorstellen. Wat gedacht van het goedkoper maken van bouwvergunningen voor wie een huis bouwt dat energieneutraal is. Kost de gemeente niks, want we compenseren het met het duurder maken van de vergunningen voor ouderwetse, energie slurpende huizen.
Maar er kan nog veel meer. Bijvoorbeeld op het gebied van afval. ‘Hart voor Schijndel’ is enthousiast over de zogenoemde circulaire economie: dat al het afval grondstof wordt, we niks meer weggooien en geen nieuwe grondstoffen nodig hebben. Tegelijkertijd wijzen we graag op de best ernstige bezwaren daarvan. Papier wordt hergebruikt tot verpakkingen van rijst, melk en spaghetti en daardoor komen resten drukinkt in voedingsmiddelen. En wat gedacht van de heisa rond korrels in het kunstgras, afkomstig van autobanden.
Moet u afval scheiden…
De gemeente heeft daar allemaal niks over te zeggen. Waar we wel wat over te vertellen hebben: hoe we ons afval aanbieden, inzamelen en (laten) verwerken. In toenemende mate borrelen er twijfels op over al de kliko’s met papier, gft, restafval en ook nog eens zakken met plastic. Het is niet alleen een hoop gedoe, maar biedt ook te weinig resultaat. De hoeveelheden afval in verkeerde kliko’s is enorm en zorgt dat er alsnog zogenoemde nascheiding nodig is.
Waarom dat niet bijna alles scheiden ná aan het aanbieden? Dat u bijna alles ouderwets in één grote grijze bak gooit? En dat daarna bedrijven als Attero de boel uit elkaar halen? Bijna, want papier en glas is lastig uit de andere rommel te halen, En trouwens: met het inzamelen van papier verdienen verenigingen een centje bij. Het meest gehoorde argument tegen de nascheiding is dat het een verkeerd signaal is aan u, de burger. Want u moet doordrongen zijn van het belang van het scheiden van afval.
…of moet de gemeente dat doen?
Waarom moet u daar dan van doordrongen zijn? Omdat u dan beter gaat scheiden? Dat lijkt ons niet, want scheiden door specialisten is beter, goedkoper en voor u handiger. We vroegen het afgelopen week op een minisymposium in Eindhoven over afval. Vanuit Meierijstad waren er slechts een handvol lokale politici aanwezig. We zagen er eentje van het CDA, eentje van Team Meierijstad en drie van ‘Hart voor Schijndel’. De wegblijvers hebben wat gemist. Want tijdens verschillende presentaties werd uiteengezet hoe lastig het scheiden bij de bron is en wordt. De verwarring over wat waar in moet wordt de komende jaren alleen maar groter.
Fout afval
Tijdens het symposium hoorden we dat gemeenten eens moeten ophouden met streven naar meer kilo’s gescheiden afval. Of gemeenten eens wat nadrukkelijker willen kijken naar de kwaliteit van de scheiding – als ze tenminste door willen blijven gaan met scheiden door burgers. Een ietwat gênant voorbeeld komt uit de gemeente Horst aan de Maas. Die gemeente won enkele jaren op rij een landelijke prijs omdat daar zoveel kunststof gescheiden wordt aangeboden door burgers. De hoeveelheid is echter verdacht groot. ‘En we hebben ook weinig restafval’, zei een mevrouw van die gemeente trots. U voelt hem al: inwoners van Horst aan de Maas gooien oude kranten, gebruikte medicijnen, batterijen en andere zooi nogal eens in de zak van de plastic heroes.
Tijd voor bezinning, dunkt ons. Iets minder focus op hoeveelheden gescheiden afval en iets meer op de kwaliteit daarvan. En het lef hebben om te kiezen voor scheiden aan het slot van het proces in plaats van aan het begin. Dat doen ze in Friesland, de provincie waar het meest stringent wordt gescheiden tegen opvallend lage kosten.
Tot slot moeten gemeenten kritischer gaan inkopen. Vooral in Schijndel is er veel aandacht voor duurzaamheid en fair trade, maar kopen wij vooral of louter recyclede producten? Letten we daar sowieso op?
