‘Wek energie op in bebouwde kom’

Ontzie het buitengebied en leg zonnepanelen op daken binnen de bebouwde kommen van de Meierijstadse dorpen. Die oproep klinkt steeds luider. Verslag van de zoveelste online bijeenkomst over de regionale energiestrategie.

Zo’n vijftig inwoners schakelden afgelopen dinsdag in voor een Zoomsessie over hoe het er voorstaat met de plannen voor ‘Zon en wind’, zoals de plaatsing van windturbines en zonnepanelen in het buitengebied wordt genoemd.

Compliment

Laten we beginnen met een compliment. De gemeente zoekt inwoners onafgebroken op om hen bij te praten. De komende maanden wordt er zelfs een tandje bijgezet. Een projectleider van de gemeente zette uiteen wat er allemaal op de rol staat voor wat betreft informatieavonden, kennistafels en thematafels. Meer daarover in het kader onderaan dit artikel.

Verder ging het vooral over een wijziging van de plannen. In het jargon van de sprekers: ‘een herijking’. Met name als het gaat om de zonnepaneelvelden worden de bakens mogelijk verzet.

Oorzaken zijn de zogeheten netcongestie (lees: de netbeheerders kunnen het aanbod van zonnestroom niet aan), aanvullende eisen voor het ontwerp van de terreinen vol panelen en voortschrijdend inzicht voor wat betreft welke locaties wel en niet geschikt zijn.

Wind

Bij ‘wind’ wordt gewerkt aan voorbeeldopstellingen. Dat zijn denkbeeldige parken met turbines, waarbij onderzoekers bezien wat de gevolgen zijn voor radarcommunicatie, ecologie, geluid, slagschaduw en veiligheid. Er zijn trouwens nog veel meer aspecten die ertoe doen, maar om, voor Hart onbekende, redenen laat de gemeente die even voor wat ze zijn.

Hart trok zo nu en dan de wenkbrauwen op. Neem de reactie op de terechte kritiek van enkele inwoners dat het in onze streek te weinig waait om windturbines rendabel te maken. ‘In Nordrhein-Westfalen staan er heel veel en dat ligt nog verder landinwaarts.’

Ja, en? Feit is toch echt dat windturbines rendabel zijn bij een gemiddelde windkracht van 7 meter per seconde en in Noordoost-Brabant komt Jan de Wind niet verder dan 5,5 tot hooguit 6 meter. Het Rijk geeft zelfs extra subsidie om het gebrek aan rendement te compenseren.

Zon

En dan moeten we het, alweer, hebben over ‘zon op dak’. Eén van de sprekers erkende dat de roep luider wordt om minder akkers en meer daken vol te leggen. Hij is er niet enthousiast over. Of we alsjeblieft willen beseffen dat de daken in onze gemeente op termijn slechts voor maximaal 35% van de energiebehoefte zorgen. Windturbines en zonnepaneelvelden blijven volgens hem nodig.

Niet waar. Transitieprofessor Jan Rotmans rekent in zijn boek ‘Omarm de chaos’ voor dat Nederland zoveel daken heeft dat er geen weiland vrijgemaakt hoeft te worden voor die panelen.

En dan is er nog Dutch New Energy Research, een onafhankelijk onderzoeksbureau op het gebied van zonne-energie. Stephen Hesius is er onderzoeker en legt het in het vakblad Solar Magazine helder uit.

De Nederlandse daken zijn goed voor 50 terawattuur aan opwek en dat is meer dan de 35 terawattuur die bij de regionale energiestrategie (RES) is geraamd als opbrengst van zon- en windprojecten.

Bebouwde omgeving

Zelfs de rijksoverheid is al een beetje om. Lennart Goemans is projectleider Programma Energiehoofdstructuur bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Hij zag afgelopen zomer al dat het met de RES niet opschiet vanwege protesten van inwoners.

[tekst gaat verder onder afbeelding]

Uit Solar Magazine van juni 2021.

Volgens Goemans moet de zonne-energiesector ‘in de toekomst niet zozeer […] handelen met boeren, maar met stedelijke ontwikkelaars om samen met hen mooiere huizen en goedkopere zonnestroom te ontwikkelen’.

Ad Bekkers, tijdens de bijeenkomst van afgelopen dinsdag aanwezig namens Natuurwerkgroep Eerdse Bergen, is het er vast mee eens. Hij zei aan het slot van Zoomsessie: ‘We doen te weinig ons best om de mogelijkheden in de bebouwde omgeving te benutten’.

‘Dat nemen we zeker mee’, reageerde een van de ambtenaren. Hart gaat het college daaraan houden.