Het lijkt allemaal nog pais en vree, maar Hart vreest een aanvaring van de gemeente met actieve inwoners van de Rooise wijken Kinderbos en Cathalijne en het naastgelegen buurtschap Rijsingen.
Aanleiding is het rapport ‘Verstandig verder met participatie’, dat bureau Berenschot schreef in opdracht van de gemeente. In het rapport worden drie trajecten onder de loep genomen waarbij burgers zich actief bemoeien met gemeentelijk beleid: de woonvisie, het beheer van openbaar groen en de visie die inwoners ontwikkelen voor de Rooise wijken Kinderbos, Cathalijne en Rijsingen (KCR). We schreven er al eerder over: ‘Hoe Rooise wijk eigen toekomst bedenkt’.
Gerenommeerd
Wie zijn wij om als klein lokaal partijtje wat onaardigs te zeggen over het werk van een gerenommeerd bureau als Berenschot? De adviseurs daar weten vast heel goed wat ze doen. Maar toch…. We zijn niet mega enthousiast over het document.
We dreigden af te haken bij zinnen als ‘Throughput is het proces waar op een concreet niveau de stappen input, throughput en output herhaaldelijk worden doorlopen’, maar ploeterden ons toch maar door de tekst heen. En dat was maar goed ook, want zo kwamen we bij de teksten over KCR. Wat we daar lazen baart ons zorgen.
Catastrofe
KCR dreigt uit te lopen op een mislukking omdat inwoners daar een toekomstvisie op hun leefomgeving bedenken, zonder dat de gemeente heel actief meedoet. ‘De casus Gebiedsvisie is een experiment en wordt ook als zodanig gezien door de gemeente Meierijstad’, lezen we in het Berenschot-rapport. ‘We zijn in de casus echter niet tegengekomen hoe het experiment vormgegeven wordt of wat er precies van geleerd gaat worden.’
De reden van het gebrek aan die informatie volgens Hart: er is amper contact tussen gemeente en de dames en heren van KCR. Ze zijn daar in die wijken aan de slag gegaan en het College besluit in zeven haasten het tot een gemeentelijk experiment te bestempelen. We moeten er naar gissen hoe het allemaal zo gekomen is, want van Berenschot worden we wat dat betreft niks wijzer.
Blijmoedig
Nou zou u blijmoedig kunnen vaststellen dat de gemeente hier laat zien dat ze in staat is ‘los te laten’ – dat is een populair begrip in gemeentelijke kringen als het over burgerbetrokkenheid gaat. Maar hier gaat het niet over loslaten, hier heeft de gemeente nooit iets vastgehad. De gemeente gaat pas vastpakken als de inwoners daar roepen dat ze klaar zijn. Dat hun zogeheten gebiedsvisie af is.
Op dat moment zijn de actieve Rooise burgers aan de lokale goden overgeleverd. Komt hun idee overeen met dat van burgemeester, wethouders en gemeenteraadsleden? Drie mogelijke antwoorden: 1. Ja, laat dan nou héél toevallig zo zijn; 2. Nee, maar bestuurders en volksvertegenwoordigers durven de inwoners (tevens toekomstige kiezers) niet tegen te spreken en zeggen toch maar dat het helemaal goed is wat ze hebben bedacht; 3. Nee, College en raad willen een andere gebiedsvisie
Duimen
En nou maar duimen dat bestuurders en volksvertegenwoordigers uitkomen op antwoord 1. Antwoord 2 is namelijk niks anders dan liegen en antwoord 3 leidt tot een hoop gesteggel. En zo borrelt de vraag op: kan het ook anders? Hoe kunnen dit soort projecten op het gebied van politieke burgerbetrokkenheid zo verlopen dat de inwoners content zijn en College en gemeenteraad hun formele, want wettelijke, zeggenschap houden?
Het antwoord probeert onze gemeente met goedkeuring van de raad te vinden met enkele proefprojecten, die in het rapport van Berenschot helaas maar zijdelings aandacht krijgen. Bij die projecten heeft de gemeenteraad niet het laatste, maar juist het eerste woord. De raad bepaalt de kaders en binnen die kaders mogen allerlei actieve inwoners en andere betrokkenen doen en laten wat ze willen. Komende donderdag gaat het tijdens een beeldvormende avond over zo’n proefproject. Het onderwerp: hondendpoep. Eerder ging het al over mobiliteit.
Te laat
Hart had graag gezien dat de gebiedsvisie KCR zo’n proefproject was geworden, maar kwam te laat met die suggestie. Toen waren de keuzen al gemaakt, overigens met medeweten van onze fractie. Maar het was mooi geweest: nadat de raad enkele heldere kaders had bepaald, zouden de betrokkenen in de wijk de vrije hand hebben gekregen.
Of die vrijheid niet gevaarlijk is, vraagt u? Nee hoor. Want met die kaders zorgt de raad ervoor dat er ook rekening wordt gehouden met andere belangen dan die van de bewoners van KCR. Zo kan de raad bepalen dat er in het plangebied een x-aantal nieuwe woningen moet komen. Of dat er juist geen huis bij mag komen. En welke duurzame doelen gerealiseerd moeten worden.
Tips
In het stuk van Berenschot gaat het vooral over wat de ambtenarij en bestuurders zoal nog moeten leren en op die tips willen we niks afdingen. Maar met dit stuk gaan we geen grote stappen zetten. Dat doen we, hoopt Hart, wél met de proefprojecten op het gebied van politieke burgerparticipatie.
Helaas zijn de onderwerpen voor die proeven niet heel handig gekozen. Dat is dus mede de schuld van Hart – ze zijn vastgesteld tijdens het overleg van fractievoorzitters en toen leek het ons wel wat. Bij nader inzien moeten we vaststellen dat een thema als ‘mobiliteitsvisie’ te wazig en abstract is. Erger nog: de visie moet juist van de gemeenteraad komen, zodat inwoners binnen die visie hun plannen kunnen maken uitvoeren. De gemeenteraad tekent lijntjes en inwoners mogen binnen die lijntjes naar lievelust kleuren.
Buiten lijntjes
In Sint-Oedenrode kleuren de inwoners van KCR niet binnen of buiten de lijntjes – er zijn daar helemaal geen lijntjes. Dat ligt niet aan de enthousiast participerende burgers daar, maar aan College en gemeenteraad.
Meer lezen over politieke burgerparticipatie? Lees ons dossier ‘Nieuwe democratie’.
Hieronder het rapport van Berenschot en het memo van het College daarover.